سکته قلبی: علائم، درمان، پیشگیری و زندگی بعد از سکته

علائم بیماری های قلبی

اشتراک گذاری این مطلب:

سکته قلبی چیست؟

سکته قلبی یا حمله قلبی زمانی افاق می افتد که جریان خون به قلب به شدت کاهش یابد یا حتی مسدود شود. علت بسته شدن مسیر خون به قلب معمولا تجمع چربی، کلسترول یا سایر مواد در داخل رگ است. به توده های مسدود کننده رگ که از چربی و کلسترول تشکیل شده اند، پلاک گفته می شود. فرآیند تجمع پلاک ها داخل عروق که بیماری خاموش است و به مرور زیاد می شود، تصلب شراین (Atherosclerosis) نام دارد. گاهی پلاک ها موجب لخته شدن خون نیز می شوند.

سکته قلبی می تواند تمام یا بخشی از قلب را از کار بیاندازد و به همین دلیل یک موقعیت اورژانسی و خطرناک است.

سکته قلبی، حمله قلبی و mi قلبی

حمله قلبی، سکته قلبی یا mi قلبی (myocardial infarction) همه به یک چیز گفته می شوند و همان توقف یا کاهش شدید جریان خون در قلب هستند. 6 نوع اصلی mi قلبی وجود دارد که بعد از گرفتن نوار قلب و اکوی قلبی توسط پزشک، نوع سکته را مشخص می کند.

علائم کلی سکته قلبی

قبل از مطالعه به مقاله زیر مراجعه کنید:

هر آنچه باید در مورد بیماری های قلبی بدانید

علامت های سکته قلبی در افراد مختلف متفاوت است، اما هرکدام از علائم زیر که به صورت ناگهانی ایجاد شود باید فورا با اورژانس تماس گرفت:

  • درد و ناراحتی در قفسه سینه
  • احساس کمبود نفس یا به سختی نفس کشیدن
  • درد درشانه، گردن، بازو یا چانه
  • حالت تهوع
  • عرق کردن
  • سرگیجه
  • خستگی

علائم سکته قلبی

علائم سکته قلبی در زنان و مردان

بعضی از علامت های حمله قلبی در زنان با مردان متفاوت است. طبق مطالعات، اصلی ترین علامت سکته قلبی در زنان و مردان، درد قفسه سینه است. اما زنان این درد را بیشتر با احساس فشار یا تنگ شدن سینه توصیف می کنند، در حالیکه مردان می گویند یک وزنه سنگین روی قفسه سینه شان احساس کرده اند.

طبق گفته های انجمن قلب آمریکا، زنان بیشتر احتمال دارد هنگام حمله قلبی، این علائم را داشته باشند:

  • احساس تنگی نفس
  • تهوع و استفراغ
  • درد پشت و آرواره های فک
  • سرگیجه
  • خستگی بیش از حد

بالا بودن میزان استروژن خطر سکته قلبی را کم می کند. به همین دلیل زنان بعد از یائسگی به دلیل کاهش میزان استروژن، بیشتر در معرض حمله قلبی هستند. همچنین طبق مطالعات، زنان دیرتر با اورژانس تماس می گیرند و علائم خود را دست کم می گیرند. این ها همه زنان را در معرض خطر بیشتر حمله قلبی قرار می دهد.

سکته قلبی خاموش

حدود 45% از سکته های قلبی، خاموش هستند و اکثر افراد متوجه نمی شوند اتفاق جدی در قلبشان رخ داده است. حمله قلبی خاموش خطرناک تر از حمله قلبی معمولی است، زیرا فرد فورا درمان نمی شود و آسیب شدیدتری به قلب وارد خواهد شد. همچنین ممکن است فرد اصلاً متوجه سکته نشود و به دلیل عدم درمان، چند وقت بعد دچار سکته مجدد شود که احتمال مرگ و یا از کار افتادن قلب را بالا می برد.

دانشمندان می گویند در افرادی که مبتلا به دیابت هستند، ممکن است درد قفسه سینه و علامت های اصلی سکته قلبی را تجربه نکنند، احتمالا به دلیل اینکه سیستم عصبی در بیماران دیابتی دچار آسیب و اختلال می شود. از طرفی بیش از55% از مبتلایان به دیابت، دچار بیماری قلبی هستند. به همین دلیل چکاپ منظم کلسترول، چربی خون و اکوی قلب برای بیماران دیابتی ضروری است.

چه کسانی در معرض سکته قلبی خاموش هستند؟

حمله قلبی خاموش ممکن است در هر فردی اتفاق بیفتد. البته کسانی که به دیابت مبتلا هستند خطر بیشتری برای سکته قلبی خاموش دارند. همچنین کسانی که درخانواده سابقه سکته قلبی داشته اند، یا به صورت ژنتیکی به بیماری های قلبی مبتلا هستند باید بیشتر مراقب باشند.

مهم ترین کار برای پیشگیری از حمله قلبی خاموش، چکاپ منظم و دوره ای زیر نظر متخصص قلب و عروق بری همه افراد است. افرادی که در خانواده سابقه بیماری قلبی در سن کمتر از 55 سال داشته اند، باید بعد از 35 سالگی و بقیه افراد بعد از 40 سالگی به صورت دوره ای برای معاینه و چکاپ قلب مراجعه کنند.

علامت های حمله قلبی خاموش

  • احساس آنفولانزا
  • احساس خستگی شدید
  • احساس درد پشت، فک، بازو یا شانه
  • احساس سوزش معده یا سوء هاضمه

علائم سکته قلبی در خواب

ممکن است ایست قلبی در خواب به صورت خاموش یا باعلامت رخ دهد. اگر با احساس درد، سوزش یا هریک از علامت های گفته شده بیدار شدید، باید بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید. اگر علامت های سکته قلبی خاموش را با شدت متوسط داشتید (مانند خستگی، سوزش، درد فک و ..) نیز هرچه سریعتر به اورژانس مراجعه کنید.

 

انواع سکته و دلایل سکته قلبی

به طور کلی 2 نوع سکته قلبی وجود دارد:

  1. حالتی که به دلیل تجمع پلک های کلسترول و چربی، و نیز لخته شدن خون ناشی از پلاک، عروق دچار انسداد می شوند.
  2. زمانی که خون اکسیژن دار کافی به قلب نمی رسد، اما سرخرگ به طور کامل مسدود نشده است.

همچنین پیچ خوردگی رگ، نرسیدن اکسیژن کافی به بدن یا اسپاسم رگ ها نیز ممکن است باعث سکته قلبی شوند.

 

علت سکته قلبی: چرا سکته می کنیم؟

  • سیگار کشیدن
  • چاقی و اضافه وزن
  • کلسترول خون بالا
  • کم تحرکی و ورزش نکردن
  • استرس زیاد یا استرس همیشگی
  • دیابت یا پیش دیابت (قند خون بالا)
  • مصرف زیاد الکل
  • خوردن غذاهای حاوی چربی ناسالم مانند فست فود، سوخاری و شیرینی
  • خرخر و انسداد تنفسی در خواب
  • عوامل ارثی و ژنتیکی: سابقه مشکلات قلبی و عروقی در خانواده و داشتن جهش های ژنتیکی که باعث افزایش خطر سکته می شوند.

اگر در خانواده سابقه بیماری قلبی، فشار خون بالا، کلسترول بالا یا دیابت دارید، توصیه می شود جهت بررسی بیشتر ژنتیکی، مشاوره رایگان انجام دهید.

 

درمان سکته قلبی در 4 مرحله: زندگی بعد از سکته قلبی

این سوال بسیاری افرد است که آیا سکته قلبی خوب می شود؟ در پاسخ باید گفت افرادی که به موقع به بیمارستان مراجعه کرده و اقدامات اولیه برایشان انجام شده باشد، معمولاً به زندگی برگشته و باید با مراقبت بیشتر به فکر سلامت قلب و عروق باشند. درمان بعد از سکته باید در 3 بخش انجام شود تا واقعاً موثر باشد:

  1. کنترل کلسترول و چربی با تغییر سبک زندگی

– حداقل 150 دقیقه در هفته ورزش با شدت متوسط به بالا انجام دهید و سعی کنید آن را به 5 ساعت در هفته برسانید. برای شروع ورزش با پزشک مشورت کنید.

– با یوگا، مشاوره با روان شناس و هر اقدام مناسب، استرس خود را کاهش دهید.

– سیگار و قلیان را ترک کنید.

– اگر الکل مصرف می کنید، آن را کاملاً محدود کنید.

  1. رژیم غذایی مناسب قلب

– روزانه 3 واحد سبزیجات و 2 واحد میوه تازه بخورید.

– غلات کامل مانند برنج قهوه ای، کینوا و نان سبوس دار را جایگزین آرد سفید و شکر کنید.

– مصرف پروتئین بدون چربی را افزایش دهید، مانند ماهی، مرغ، تخم مرغ، آجیل و حبوبات

– روغن نباتی و سرخ کردنی را حذف کنید و از چربی های سالم مانند روغن زیتون، آجیل، آووکادو و لبنیات کم چرب استفاده کنید.

– هرگونه خوراکی بسته بندی یا خوراکی دارای شکر یا آرد سفید را حذف کنید (مانند کیک، بیسکوئیت، آبمیوه، چیپس).

– نمک مصرفی را کاهش دهید.

  1. درمان دارویی یا جراحی

– چکاپ دوره ای کلسترول و چربی خون را زیر نظر پزشکتان انجام دهید.

– اگر برایتان نوار قلب، اکوی قلب و .. توصیه شد مراجعه نمایید.

– داروهایی مانند آسپرین و قرص های استاتین ممکن است برای شما تجویز شود که باید منظم مصرف کنید.

– اگر آنژیوپلاستی، عمل بای پس یا عمل قلب باز برای شما توصیه شد، حتما پیش از انجام آن با 2 نفر متخصص مشورت نموده و در صورت تایید، در اسرع وقت اقدام کنید.

 

انسان چند بار سکته قلبی می کند؟

بیماری های قلبی اولین عامل مرگ در ایران و جهان است.  در حدود 10% موارد، سکته همان بار اول کشنده است. در بقیه موارد که فرد تحت درمان قرار گرفته و بهبود می یابد، شانس تکرار سکته بسیار بالاست، به خصوص در صورت عدم تغییر در شیوه زندگی. در صورت تکرار حمله قلبی، خطر مرگ بسیار بالا می رود. البته کسانی هستند که 5 بار هم سکته قلبی کرده و هنوز زنده هستند، اما این امر نادر است.

 

شانس زندگی و طول عمر بعد از سکته قلبی

معمولا افراد بعد از سکته قلبی دچار ترس و سردرگمی می شوند. باید گفت که شانس زنده ماندن و طول عمر مورد انتظار بعد از سکته، کامل بستگی به اقداماتی دارد که شما بعد از آن برای زندگی سالم انجام می دهید. طبق مطالعات، از افرادی که در سن 45 و بالاتر سکته کرده اند، 1 نفر از هر 5 مرد (18%) و 1 نفر از هر 4 زن (23%) در طی یک سال بعد از سکته فوت می کنند. در بازه 5 ساله، 1 نفر از هر 3 مرد و 1 نفر از هر 2 زن بعد از سکته فوت می کنند. این آمار تکان دهنده است. کسانی که فقط به مصرف دارو اکتفا می کنند و تغییری در سبک زندگی خود ایجاد نمی کنند، بیشتر در خطرند.

با آزمایش ژنتیک تغذیه مای ژن، از همین امروز سبک زندگی خود را تغییر دهید.

 

چطور از سکته قلبی پیشگیری کنیم؟

اگر می خواهید از سکته قلبی ارثی، سکته قلبی در جوانی یا هر نوع حمله قلبی پیشگیری کنید، 4 قدم زیر را انجام دهید:

  1. سبک زندگی خود را بهبود دهید

-اگر اضافه وزن دارید، با روش درست وزنتان را کم کنید. برای محاسبه اضافه وزن و وزن ایده آل، اینجا و  آشنایی با رژیم لاغری بر اساس ژنتیک، اینجا را ببینید.

– به طور منظم ورزش کنید، حداقل 150 دقیقه در هفته. برای داشتن برنامه ورزشی طبق ژنتیک، اینجا را ببینید.

– استرس خود را کاهش دهید

– الکل و سیگار را محدود کنید

– مصرف کافئین (چای و قهوه) را طبق ژنتیک تان تنظیم کنید.

  1. رژیم غذایی خود را تغییر دهید

– مصرف سبزیجات و میوه تازه را افزایش دهید

– خوراکی های دارای شکر و آرد سفید نخورید

– سدیم و نمک کمتری مصرف کنید

– بیشتر در خانه آشپزی کنید و غذای آماده کمتر بخورید

– مصرف پروتئین بدون چربی را افزایش دهید، مانند ماهی، مرغ، تخم مرغ، آجیل و حبوبات

  1. چکاپ انجام دهید

– سالیانه آزمایش خون چکاپ انجام دهید.

– اگر سابقه سکته و بیماری قلبی در خانواده دارید، آزمایش ژنتیک قلب و عروق مای ژن را انجام دهید.

– سالیانه توسط متخصص قلب ویزیت شوید.

  1. مکمل های درست مصرف کنید

– مکمل فولات فعال (5MTHF) برای پیشگیری از سکته قلبی در بعضی افراد ضروری است، با انجام آزمایش ژنتیک می توانید نیاز خود را متوجه شوید.

– مکمل امگا-3، زنجبیل و سایر مکمل ها باید توسط متخصص تجویز شوند.

 

کلام آخر

اگر در خانواده سابقه ی بیماری های قلب و عروق دارید تست ژنتیکی مای ژن را انجام دهید.

 

منابع:

https://www.cdc.gov/

https://www.victorchang.edu.au/

https://www.healthline.com/

https://www.mayoclinic.org/

https://www.wikihow.health/

https://www.wikihow.com/

اگر هنوز سوالی دارید به راحتی آن را با ما درمیان بگذارید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالعه بیشتر

کالری شماری درست یا غلط
تغذیه

کالری شماری بکنیم یا نکنیم؟

فهرست مطالب در دنیای امروز، شمارش کالری به عنوان یکی از محبوب‌ترین روش‌های کاهش وزن شناخته می‌شود. با این حال، این روش به همان اندازه