آزمایش ژنتیک چه کمکی به کاهش وزن می کند

تا به حال به این فکر کرده‌اید که چرا برخی افراد با وجود رعایت رژیم غذایی سالم در کاهش وزن موفق نمی‌شوند، در حالی که برخی دیگر حتی با رژیم‌های ناسالم نیز وزن متعادلی دارند؟ راز این تفاوت در ترکیب پیچیده عوامل محیطی و ژنتیکی نهفته است. در حالی که عوامل محیطی قابل تغییر هستند، ژنتیک هر فرد منحصر‌به‌فرد و غیرقابل تغییر است. آزمایش ژنتیکی برای کاهش وزن یکی از بهترین راه‌ها برای درک بهتر بدن شما و شناسایی الگوهای منحصر‌به‌فرد ژنتیکی شماست. با این آزمایش می‌توانید برنامه غذایی دقیق‌تر و موثرتری تنظیم کنید و مسیر خود را به سمت کاهش وزن سالم هموار کنید. این آزمایش‌ها به طور تخصصی در آزمایشگاه مای ژن انجام می شود.

چه عوامل ژنتیکی بر وزن شما تأثیر می‌گذارند

بله اما، هیچ ژن واحدی وجود ندارد که به‌طور مستقیم مسئول کاهش وزن باشد.
عوامل ژنتیکی در تعیین وزن بدن نقش مهمی ایفا می‌کنند، اما عوامل محیطی و سبک زندگی نیز تاثیر گذارند. در ادامه به بررسی این موضوع می‌پردازیم که چگونه ژنتیک می‌تواند بر وزن شما تأثیر بگذارد و کدام ژن‌ها در این فرآیند نقش دارند:

1. ژنتیک و سوخت و ساز و متابولیسم بدن
   ژنتیک می‌تواند تعیین کند که بدن شما چطور و با چه سرعتی کالری می‌سوزاند. برخی افراد دارای متابولیسم سریع‌تری هستند، در حالی که برخی دیگر با متابولیسم کندتری مواجه‌اند. این موضوع می‌تواند بر توانایی کاهش یا افزایش وزن اثر بگذارد. برای مثال، ژن ADRB3 توانایی بدن در سوزاندن چربی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و می‌تواند موجب تفاوت در سرعت سوخت‌وساز بدن شود.
2. نقش ژنتیک در تنظیم اشتها
   برخی از ژن‌ها بر نحوه ارسال سیگنال‌های گرسنگی و سیری به مغز تاثیر می‌گذارند. به‌عنوان مثال، تغییرات در ژن FTO (ژن مرتبط با چربی و چاقی) می‌تواند باعث شود برخی افراد بیشتر از دیگران احساس گرسنگی کنند یا احساس سیری کمتری داشته باشند، که مدیریت مصرف غذا را سخت‌تر می‌کند. همچنین، ژن MC4R که در تنظیم اشتها دخیل است، می‌تواند بر میزان مصرف غذا بسیار تأثیرگذار باشد.
3. نقش ژنتیک در ذخیره و توزیع چربی
   عوامل ژنتیکی تاثیر زیادی بر نحوه و محل ذخیره چربی در بدن دارند. برخی افراد به‌طور ژنتیکی چربی بیشتری در ناحیه شکم ذخیره می کنند، در حالی که دیگران ممکن است چربی بیشتری در ران‌ها یا باسن خود ذخیره کنند. این فرایند تحت تأثیر ژن‌هایی مانند PPARG است که در افزایش سلول‌های چربی و ذخیره چربی نقش دارد.
4. تاثیر ژنتیک بر حجم عضلانی
   ژنتیک همچنین می‌تواند بر میزان توده عضلانی شما نیز تاثیر بگذارد. عضلات بیشتر از چربی کالری می‌سوزانند، بنابراین افرادی که توده عضلانی بیشتری دارند، ممکن است نرخ متابولیسم بالاتری داشته باشند و برای حفظ یا کاهش وزن راحت‌تر عمل کنند. ژن‌هایی مانند ACTN3 که در ترکیب و عملکرد فیبرهای عضلانی نقش دارند، می‌توانند بر میزان توده عضلانی و عملکرد متابولیسم تأثیرگذار باشند.
5. تاثیر ژنتیک بر سیستم هورمونی
   هورمون‌ها نقش مهمی در تنظیم وزن دارند و تغییرات ژنتیکی می‌توانند بر عملکرد هورمون‌هایی مثل انسولین، لپتین و گرلین تاثیر بگذارند. به‌عنوان مثال، جهش در ژن LEP (لپتین) می‌تواند باعث مقاومت در برابر لپتین شود که به‌نوبه خود سیگنال‌های گرسنگی را مختل کرده و تمایل به افزایش وزن را افزایش می‌دهد. همچنین، ژن GHRL که بر هورمون گرلین (هورمون گرسنگی) تاثیر می‌گذارد، ممکن است باعث افزایش اشتها شود.
6. نقش ژنتیک در واکنش به رژیم غذایی و ورزش
   برخی افراد به دلیل ویژگی‌های ژنتیکی خود ممکن است به رژیم غذایی یا برنامه‌های ورزشی خاصی بهتر پاسخ دهند. به‌عنوان مثال، BDNF (فاکتور نوروتروفیک مشتق‌شده از مغز) بر فعالیت‌های مغزی که با اشتها و تنظیم وزن مرتبط هستند تأثیر می‌گذارد. این فاکتور می‌تواند بر نحوه واکنش افراد به تلاش‌ برای کاهش وزن تاثیر زیادی داشته باشد.

چرا باید برای کاهش وزن آزمایش ژنتیک بدهیم؟

مدت‌ها تصور می‌کردیم که افزایش وزن یا کاهش وزن فقط به سبک زندگی وابسته است. یعنی اگر غذاهای ناسالم بخوریم، وزن اضافه می‌کنیم و اگر غذاهای سالم‌تر مصرف کنیم، وزن‌مان کاهش می‌یابد. اما اکنون مشخص شده که این موضوع به این سادگی نیست. تحقیقات جدید نشان می‌دهد که که ژنتیک می‌تواند در اثرگذاری بلندمدت روش‌های کاهش وزن نقش کلیدی ایفا کند.

همچنین، محققان بر این باورند که غربالگری ژنتیکی در افراد چاق می‌تواند به شناسایی درمان‌های شخصی‌سازی‌شده و مقرون‌به‌صرفه کمک کند که در درازمدت تاثیر مثبتی بر سلامت بیماران خواهد داشت.

بیشتر بخوانید: چاقی ژنتیکی و ژن چاقی را چطور کنترل کنیم؟

چرا فقط عادات سالم کافی نیستند؟

تغییرات درست در سبک زندگی می‌توانند به مقابله با بالا و پایین رفتن وزن کمک کنند. ورزش منظم و رژیم غذایی مناسب تأثیر زیادی بر وزن بدن دارند. علاوه بر این، عادت‌هایی مانند مدیتیشن برای کنترل استرس و خواب منظم می‌توانند به کاهش وزن کمک کنند. اما نکته جالب اینجاست که واکنش شما به این عادات سالم تحت تأثیر ژنتیک شما قرار دارد. به عنوان مثال، رژیم غذایی و تغییر ساعت خواب ممکن است برای فرد A مؤثرتر باشد، در حالی که فرد B با ورزش منظم بیشتر لاغر می‌شوند.

ترکیب ژنتیکی شما می‌تواند تعیین کند که کدام عادت ها و تغییرات برای بهبود سلامت شما مؤثرتر است. به همین دلیل، انجام آزمایش ژنتیکی برای کاهش وزن بهترین راه برای شروع مسیر سلامتی شماست.

آزمایش ژنتیک شما می‌تواند به این سوالات پاسخ دهد:

• هضم، جذب و ذخیره چربی بعد از مصرف کربوهیدرات‌ها، پروتئین‌ها و چربی‌ها در بدن شما چگونه است؟
• چقدر تمایل دارید به تنقلات دست بزنید، پرخوری کنید یا برای آرامش به غذا پناه ببرید؟
• چقدر سریع ممکن است وزنی را که کم کرده اید دوباره اضافه کنید؟
• آیا برای لاغری شما رژیم غذایی موثرتر است یا ورزش؟
• چه مشکلات سلامتی ممکن است باعث افزایش وزن شما شوند و یا ممکن است شما را در معرض خطر قرار دهند؟ برای مثال آیا ریسک دیابت، کبد چرب و کلسترول بالا دارید یا نه؟