همه چیز درباره HPV: پاسخ به سوالات شما

شما می‌توانید در انتهای این مقاله تمام سوالات خود را در مورد HPV بپرسید و از متخصصان مای‌ژن مشاوره بگیرید.

شاید باور نکنید، اما HPV شایع‌ترین عفونت منتقله از راه جنسی (STI) در جهان است که ۸۵ درصد مردم در طول زندگی خود به آن مبتلا می‌شوند. حدود ۵۰ درصد تست‌های HPV در ایران مثبت است که نشان‌دهنده رشد چشمگیر و نیاز فوری به آموزش عمومی و تشخیص زودهنگام با استفاده از تست‌های غربالگری HPV برای پیشگیری از سرطان دهانه رحم است.

HPV چیست؟

 به زبان ساده، نام گروهی از ویروس‌ها است. اغلب این ویروس‌ها باعث ایجاد مشکل نمی‌شوند و از بین می‌روند. در واقع، بسیاری از افراد حتی نمی‌دانند که HPV دارند چون معمولاً بدون علامت است. اما گاهی اوقات HPV می‌تواند مشکلات جدی سلامتی ایجاد کند. آگاهی باعث قدرت است، به همین دلیل مای ژن در این مقاله اطلاعات دقیقی در مورد عفونت HPV از جمله علت آن، نحوه شناسایی و پیشگیری از آن ارائه کرده است.

HPV چه شکلی است یا چه حسی دارد؟

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یک ویروس است و انواع مختلفی دارد. حدود ۳۰ نوع HPV می‌توانند به نوعی روی دهان، واژن، ناحیه تناسلی یا دهانه رحم تاثیر بگذارند. هم زنان و هم مردان می‌توانند HPV داشته باشند، اما گفتن اینکه این ویروس‌ها چه شکلی هستند و چه حسی دارند سخت است زیرا HPV شکل یا حس خاصی ندارد. خود ویروس پاپیلومای انسانی را نمی‌توانید ببینید یا احساس کنید، اما ممکن است برخی از علائم شرایطی را که در نتیجه عفونت HPV به آن مبتلا می‌شوید، ببینید یا احساس کنید. گیج کننده است، درست است؟ بیایید بررسی کنیم که این به چه معناست.

انواع علائم HPV مرتبط با سلامت جنسی:

1. زگیل تناسلی

 بعضی سویه‌های تناسلی HPV می‌توانند باعث زگیل تناسلی شوند. اگر فکر می‌کنید ممکن است زگیل تناسلی داشته باشید، ممکن است احساس خجالت یا نگرانی کنید. لطفاً بدانید که شما تنها نیستید و پزشک می‌تواند بهترین گزینه درمانی را برای شما مشخص کند. همانطور که از نامشان پیداست، زگیل‌های تناسلی می‌توانند در اطراف واژن، آلت تناسلی، کشاله ران یا مقعد شما یافت شوند. آن‌ها ممکن است مانند برآمدگی‌های کوچک به نظر برسند که از نظر اندازه متفاوت هستند و ممکن است برجسته، صاف یا ناهموار مانند گل کلم باشند. برخی از افرادی که زگیل تناسلی دارند، در ناحیه‌ای که زگیل‌ها وجود دارد، احساس سوزن سوزن شدن، خارش یا درد می‌کنند یا بعد از رابطه جنسی دچار خونریزی می‌شوند. اگر متوجه برآمدگی‌ها یا زگیل‌هایی در ناحیه تناسلی خود شدید، بسیار مهم است که برای غربالگری سلامت جنسی به پزشک خود مراجعه کنید.

2. تغییرات در سلول‌های سطح دهانه رحم

شما ممکن است این مطلب را بعد از دریافت نتیجه تست پاپ اسمیر بخوانید. نتیجه غیرطبیعی در آزمایش پاپ اسمیر می‌تواند ترسناک باشد، اما لطفاً بدانید که درمان صحیح بسیار مهم است. اما چه ارتباطی بین ویروس HPV و سلول‌های دهانه رحم وجود دارد؟ برخی از سویه‌های HPV (به ویژه سویه‌های ۱۶ و ۱۸) می‌توانند باعث ایجاد تغییرات غیرعادی در سلول‌های سطح دهانه رحم شوند، این حالت دیسپلازی دهانه رحم (Dysplasia) نامیده می‌شود. هنگامی که پاپ اسمیر انجام می‌دهید، پزشک شما با استفاده از سواب سطح دهانه رحم شما را بررسی می‌کند. همه افرادی که HPV دارند دچار دیسپلازی دهانه رحم نمی‌شوند، اما اگر شما مبتلا هستید و زود تشخیص داده شود، این بیماری بسیار قابل کنترل است. به همین دلیل است که انجام غربالگری منظم بسیار مهم است. اگر دیسپلازی دهانه رحم تشخیص داده نشود یا درمان نشود، می‌تواند به سرطان دهانه رحم تبدیل شود.

3. بدون علامت

 آیا می‌توانید بدون زگیل به HPV مبتلا شوید؟ بله. حتی اگر انواع خطرناک HPV تناسلی بگیرید، ممکن است که بدون زگیل باشد. در واقع، ۹۰ درصد افرادی که HPV می‌گیرند، زگیل تناسلی ندارند.

 روش های انتقال HPV (راه های انتقال زگیل تناسلی)

HPV از طریق تماس پوست به پوست از شریک آلوده، در طول فعالیت جنسی منتقل می شود. ممکن است HPV داشته باشید و متوجه آن نباشید. شما می توانید HPV را به فرد دیگری منتقل کنید حتی زمانی که هیچ علامت یا نشانه ای از بیماری ندارید.

فعالیت های جنسی که احتمال انتقال ویروس HPV در آن حتمی است عبارتند از:

• آمیزش واژینال
• آمیزش مقعدی
• رابطه جنسی دهانی
• دست زدن به اندام تناسلی شریک آلوده خود و سپس اندام تناسلی خود
• بوسه فرانسوی
• تماس تناسلی با تناسلی (همجنس یا جنس مخالف)

روش های انتقال غیر جنسی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• انتقال از طریق جفت به جنین (نادر): به طور غیر معمول، HPV ممکن است از یک مادر آلوده به داخل رحم در طول بارداری برود.
• از مادر آلوده به نوزاد در حین زایمان واژینال (انتقال پری ناتال): تصور می شود که انتقال با عبور نوزاد از کانال زایمان اتفاق می افتد. ممکن است منجر به پاپیلوم در دهان، گلو یا ریه نوزاد شود. این مورد هم نادر است و باید با متخصص زنان مشورت کنید.
• تلقیح خودی: یک فرد ممکن است ویروس را از ناحیه ای از بدن خود به ناحیه دیگر منتقل کند، مثلاً با لمس زگیل در ناحیه تناسلی و سپس لمس دهان خود.

ممکن است بپرسید که آیا ویروس از طریق اشیاء مانند حوله، سری لیزر، و وسایل جراحی و استخر منتقل می شود؟

همانطور  که می‌دانیم این ویروس می‌تواند برای مدت کوتاهی (تا 24 ساعت) روی سطحی که تمیز نشده است زنده بماند، اما انتقال موفق آن از محیط به بدن بسیار بسیار نادر است. فقط وسایل شخصی که با ناحیه تناسلی در تماس هستند را با دیگران به اشتراک نگذارید. این شامل حوله‌ها هم می‌شود. هیچ مدرکی مبنی بر اینکه HPV از استخر یا توالت عمومی منتقل می شود، وجود ندارد.

راه های پیشگیری از HPV و راه های پیشگیری از زگیل تناسلی

HPV از طریق تماس نزدیک پوست با پوست منتقل می‌شود و بیشتر از طریق رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی منتقل می‌شود. همچنین می‌تواند از طریق لمس صمیمانه و نزدیک، مانند استفاده از انگشتان یا دهان در حین رابطه جنسی یا حتی بوسیدن عمیق (بوسیدن فرانسوی) نیز منتقل شود.

از آنجایی که روش واضحی برای آزمایش HPV نهفته وجود ندارد، بسیاری از افراد نمی‌دانند که به آن مبتلا هستند. معمولاً افراد پس از انجام پاپ اسمیر متوجه HPV می‌شوند.

بیماران ممکن است بپرسند که آیا ویروس از طریق اشیاء و مواد مانند حوله و وسایل جراحی منتقل می شود؟  همانطور  که می‌دانیم این ویروس می‌تواند برای مدت کوتاهی (تا 24 ساعت) روی سطحی که تمیز نشده است زنده بماند اما انتقال آن از محیط بسیار نادر است. فقط وسایل شخصی که با ناحیه تناسلی در تماس هستند را با دیگران به اشتراک نگذارید. این شامل حوله‌ها هم می‌شود. در منابع پزشکی بالینی هیچ مدرکی مبنی بر اینکه HPV از استخر یا توالت عمومی منتقل می شود، وجود ندارد.

راه های کاهش دادن خطر ابتلا به HPV و زگیل تناسلی

• در اسرع وقت واکسن HPV را تزریق کنید.
• هر بار که رابطه جنسی دارید از وسایل حفاظتی مانند کاندوم استفاده کنید، هرچند خطر انتقال را فقط کمی کمتر می‌کند.
• تعداد شرکای جنسی خود را به یک نفر محدود کنید.
• زمانی که زگیل تناسلی دارید رابطه جنسی نداشته باشید.
• سیستم ایمنی بدن و سلامت کلی خود را تقویت کنید.

پیشگیری از HPV: آیا از استخر، لیزر و غیره منتقل می‌شود؟

HPV می تواند از طریق فعالیت‌های جنسی (واژینال، مقعدی، دهانی و…) منتقل شود. این ویروس از طریق تماس پوست با پوست گسترش می‌یابد. HPV می‌تواند پوست را آلوده کند،همانطور که میدانید معمولاً پوست توسط کاندوم پوشیده نمی‌شود، بنابراین استفاده از کاندوم به طور کامل از شما محافظت نمی‌کند.

هیچ مدرک بالینی وجود ندارد که نشان دهد HPV یا زگیل تناسلی از استخرهای شنا یا توالت ها منتقل می شود. HPV نمی تواند از طریق صندلی توالت، استخرهای شنا، رختکن و … منتقل شود. اگرچه می‌دانیم که ویروس HPV می‌تواند برای مدت کوتاهی (تا 24 ساعت) روی سطحی که تمیز نشده است زنده بماند، اما این بسیار نادر است که فرد از طریق محیط مبتلا شود. احتمال انتقال غیر جنسی در مجموع کمتر از 2 درصد است، بنابراین نگران آن نباشید. فقط وسایل شخصی که با ناحیه تناسلی در تماس هستند را با کسی به اشتراک نگذارید. این شامل حوله، لباس زیر و … می‌شود. همچنین مطمئن شوید که مراکز لیزری را انتخاب می کنید که از تجهیزات یکبار مصرف برای از بین بردن موهای زائد استفاده می‌کنند و پروب‌های سونوگرافی واژینال را به طور کامل ضدعفونی می‌کنند.

تنها راه برای جلوگیری از هر نوع خطر ابتلا به عفونت HPV این است که هرگز فعالیت جنسی نداشته باشید، هیچ گونه رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی.

آیا HPV نهفته از بدن کسی که خوب شده هم منتقل می شود؟

HPV یا پاپیلومای انسانی، می‌تواند سال‌ها پس از ابتلای فرد به آن، حتی اگر علائمی نداشته باشد، به صورت نهفته باقی بماند. در این مدت، ویروس می‌تواند همچنان در سلول‌ها تکثیر شده و از طریق تماس پوست با پوست در حین رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی گسترش یابد.

 آیا HPV پس از درمان دوباره عود میکند یا بر میگردد؟

طبق گفته انجمن سلامت جنسی آمریکا (ASHA)، فردی که یک نوع HPV را می گیرد، در نهایت به آن نوع ایمنی پیدا می‌کند. این به این معنی است که سیستم ایمنی بدن فرد مبتلا  آن را تشخیص داده و برای جلوگیری از عفونت مجدد تلاش می‌کند، اما این نکته نیز مهم است: HPV ممکن است قبل از پاک شدن، ماه‌ها یا حتی سال‌ها در بدن نهفته باشد.

به عنوان مثال، یک مطالعه در سال 2017 در مورد عفونت‌های HPV تناسلی در مردان واکسینه نشده نشان داد که مردانی که قبلاً یک نوع عفونت HPV داشته‌اند، احتمال ابتلا به همان نوع عفونت در سال‌های بعد به طور قابل توجهی بیشتر بوده است.

همچنین، اگر یک نوع HPV را  بگیرید و درمان شوید، کاملا ممکن است که در آینده نوع دیگری را بگیرید. از آنجا که دهها نوع ویروس HPV وجود دارد، پس همه افراد زیر 45 سال باید واکسینه شوند.

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) چقدر می تواند نهفته بماند؟

در حال حاضر اطلاعات کافی در مورد مدت زمان دقیق نهفتگی ویروس HPV وجود ندارد، اما می‌دانیم که می‌تواند سال‌ها یا حتی چند ده سال در بدن بدون بروز علائم باقی بماند. از آنجایی که آزمایش روتین برای تشخیص HPV وجود ندارد، اطلاعات زیادی در مورد زمان ابتلای فرد به این ویروس یا مدت زمان ماندگاری آن در بدن در دسترس نیست. یعنی در دوره نهفتگی ویروس با آزمایش نمی‌توان وجود ویروس را تشخیص داد.

آیا یک زوج متاهل می‌توانند به HPV مبتلا شوند؟

افرادی که در یک رابطه متاهل و پایدار هستند ممکن است متوجه شوند که بدون داشتن رابطه جنسی خارج از رابطه، علائم HPV را تجربه می‌کنند یا آزمایش HPV آن‌ها مثبت می‌شود.
یک عفونت HPV نهفته می‌تواند سال‌ها یا حتی دهه‌ها پس از ابتلای فرد فعال شود، به این معنی که تشخیص زمان دقیقی که فرد  اولین بار مبتلا شده و منبع عفونت غیرممکن است.
بنابراین، فردی که در حال حاضر دارای HPV فعال یا قابل تشخیص است ممکن است سال‌ها پیش در یک رابطه قبلی به این عفونت مبتلا شده باشد. بنابراین امکان بروز علائم HPV حتی در افراد دارای رابطه وفادارانه وجود دارد.

انواع پرخطر و کم خطر HPV

انواع پرخطر HPV شامل HPV 16 و 18 هستند که حدود 70 درصد از سرطان‌های دهانه رحم را ایجاد می‌کنند. سایر انواع پرخطر HPV شامل 31، 33، 45، 52، 58 و چند نوع دیگر هستند.

انواع کم خطر HPV مانند HPV 6 و 11 هستند که حدود 90 درصد زگیل‌های تناسلی را ایجاد می‌کنند و کمتر احتمال دارد به سرطان تبدیل شوند.

آیا HPV نگران کننده است؟

رایج‌ترین راهی که یک پزشک ممکن است متوجه شود که شما HPV دارید، از طریق کشف دیسپلازی دهانه رحم بعد از آزمایش پاپ اسمیر است. فهمیدن اینکه دیسپلازی دهانه رحم دارید می‌تواند ترسناک باشد. اما همانطور که دیدیم، این وضعیت تنها در موارد بسیار نادری منجر به سرطان دهانه رحم می‌شود. بنابراین، اگر تشخیص HPV و دیسپلازی دهانه رحم دریافت کردید، بسیار مهم است که آزمایش‌های غربالگری دهانه رحم و هرگونه ویزیت متخصص را به روز نگه دارید. روند تبدیل HPV به سرطان بسیار کند است و حدود 5 تا 10 سال طول می‌کشد تا سلول‌های آلوده به HPV به سرطان‌های پیشرفته (دیسپلازی دهانه رحم) تبدیل شوند و حدود 20 سال طول می‌کشد تا به سرطان تبدیل شوند.

به همین ترتیب، واکسن HPV (یا واکسن سرطان دهانه رحم) می‌تواند از شما در برابر سویه‌های HPV که باعث ایجاد بیشتر سرطان‌ها می‌شوند محافظت کند. سازمان بهداشت جهانی (WHO) توصیه می‌کند که همه دختران 9 تا 14 ساله و همچنین زنان 15 تا 45 ساله که قبلاً واکسینه نشده‌اند، واکسن را دریافت کنند.

برای مطالعه بیشتر: چه سرطان هایی ژنتیکی یا ارثی هستند؟

 اگر فکر می‌کنید شما یا همسرتان علائم HPV دارید، چه باید کرد؟

HPV می‌تواند سال‌ها قبل از بروز علائم یا قابل تشخیص شدن در بدن، نهفته بماند. این امر تعیین زمان ابتلای فرد به عفونت و اینکه از کجا به آن مبتلا شده است را غیرممکن می‌کند. بنابراین، داشتن HPV نشان دهنده رفتارهای هیچ یک از شرکا نیست.

فردی که متوجه شود به HPV مبتلا است باید به همسر خود اطلاع دهد، زیرا احتمال زیادی وجود دارد که او نیز به این عفونت مبتلا باشد. علاوه بر این، برخی از انواع HPV می‌توانند باعث زگیل‌های تناسلی شوند و برخی دیگر می‌توانند باعث ایجاد تغییرات در سلول‌های دهانه رحم بدون ایجاد زگیل شوند. طبق گفته سازمان بهداشت جهانی، هر دو نوع نیاز به درمان دارند. بنابراین باید در اسرع وقت به متخصص زنان یا اورولوژیست مراجعه کنید و سبک زندگی خود را برای محافظت از سیستم ایمنی بدن بهینه کنید.

راه های درمان HPV

به هیچ عنوان از محصولات بدون نسخه برای زگیل تناسلی استفاده نکنید. امروزه سودجویان با کلاهبرداری انواع درمان ها را برای زگیل تناسلی مطرح می‌کنند که ممکن است اثرات زیان بار فراوانی داشته باشد.

برای از بین بردن خود زگیل‌ها:

• کرایوتراپی: این روش شامل استفاده از نیتروژن مایع برای انجماد زگیل‌ها است.
• الکتروکوتر: این روش شامل استفاده از جریان الکتریکی برای سوزاندن زگیل‌ها است.
• لیزر درمانی یا نور درمانی: این روش شامل استفاده از پرتوی پرقدرت و هدفمند برای از بین بردن بافت اضافی است.
• جراحی: یک جراح می‌تواند زگیل‌ها را در یک عمل جراحی سرپایی که شامل بی‌حسی موضعی است، بردارد.

بهترین گزینه بستگی به نوع و محل زگیل دارد. درمان‌ها می‌توانند زگیل‌ها را از بین ببرند، اما ویروس در بدن باقی می‌ماند و قابل انتقال است.

پاکسازی ویروس HPV از بدن:

• ترک سیگار: اگر سیگاری هستید و به HPV مبتلا هستید، باید برای ترک سیگار تلاش کنید. سیگار کشیدن ایمنی بدن را کاهش می‌دهد و بر توانایی بدن شما در مبارزه با بیماری‌ها از جمله عفونت HPV تاثیر می‌گذارد. افرادی که سیگار می‌کشند نیز در معرض خطر ابتلا به عفونت‌های HPV بیشتری هستند.
• کاهش استرس: هنگامی که سطح هورمون استرس بدن شما افزایش می‌یابد، سیستم ایمنی بدن شما به خوبی کار نمی‌کند و نمی‌تواند با عفونت‌هایی مانند HPV به طور موثر مبارزه کند. فعالیت‌هایی مانند یوگا، ارتباط با دوستان و مراقبه می‌توانند به کاهش اثرات استرس بر بدن شما کمک کنند.
• رژیم غذایی سالم: یک رژیم غذایی سالم می‌تواند به طور قابل توجهی به تقویت سیستم ایمنی بدن در مبارزه با HPV کمک کند. در حالی که رژیم غذایی به تنهایی HPV را درمان نمی‌کند، اما یک جزء حیاتی است. تمرکز بر غذاهای غنی از مواد مغذی و محدود کردن برخی غذاها می‌تواند به مدیریت مشکلات مرتبط با HPV کمک کند. شما باید سبزیجات، پروبیوتیک‌ها و پروتئین بدون چربی بیشتری مصرف کنید و محصولات قندی و غذاهای فرآوری شده را محدود کنید. آزمایش ژنتیک Mygene می‌تواند اطلاعاتی در مورد عدم تحمل غذایی، حساسیت‌ها و نیازهایی ارائه دهد که می‌توانند سیستم ایمنی بدن شما را تقویت کرده و به پاکسازی ویروس کمک کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید 02188920257
• دریافت حمایت و همدلی: تشخیص مبتلا بودن به عفونت منتقله از راه جنسی می‌تواند بسیار استرس‌زا باشد، اما نباید از داشتن HPV خجالت بکشید. ممکن است تعجب کنید که وقتی در مورد تشخیص خود با خانواده یا دوستان مورد اعتمادتان صحبت ‌کنید متوجه خواهید شد که بسیاری از افراد با این عفونت مقابله کرده‌اند.

مکمل‌ها برای درمان HPV و زگیل تناسلی

1. ویتامین‌های گروه B: شامل ریبوفلاوین (B2)، تیامین (B1)، ویتامین B12 و فولات.
2. ویتامین C: برای عملکرد ایمنی ضروری است.
3. ویتامین D: از سلامت ایمنی حمایت می‌کند.
4. روی (Zinc): در عملکرد ایمنی نقش دارد.
5. سلنیوم: به سلامت سیستم ایمنی کمک می‌کند.
6. ترکیبات طبیعی از جمله قارچ شیتاکه و ریشی (گانودرما): مصرف روزانه عصاره قارچ بر اساس آزمایشات بالینی به سیستم ایمنی بدن در پاکسازی عفونت‌های پاپیلومای انسانی (HPV) کمک کرده است. مکمل‌های ایرانی حاوی قارچ برای تقویت سیستم ایمنی در مقابل زگیل تناسلی که در داروخانه‌ها یافت می‌شوند شامل پاورفیت، ایمیون شیتاکه و هگزیم است.

آزمایش‌های تشخیصی HPV

• پاپ اسمیر:

پاپ اسمیر، که به اسمیر دهانه رحم نیز شناخته می‌شود، شامل جمع‌آوری و آزمایش سلول‌ها از سطح دهانه رحم یا واژن است. می‌تواند هرگونه ناهنجاری سلولی را که ممکن است منجر به سرطان شود، حتی اگر زگیلی وجود نداشته باشد و HPV پنهان باشد، نشان دهد. زنان 21 تا 29 ساله باید هر سه سال یک بار تست پاپ انجام دهند. زنانی که تصمیم به انجام تست پاپ ندارند باید از سن 25 سالگی هر پنج سال یک بار تست HPV را شروع کنند.

• آزمایش DNA:

آزمایش DNA می‌تواند انواع پرخطر HPV را ارزیابی کند و پزشک ممکن است آن را همراه با پاپ اسمیر استفاده کند.

• تست محلول سرکه (فقط برای زگیل‌ها):

تست محلول سرکه از محلول سرکه (اسید استیک) استفاده می‌کند. پزشک آن را روی ناحیه تناسلی شما اعمال می‌کند. اگر در این ناحیه ضایعه‌ای وجود داشته باشد، سفید می‌شود.

• تست HPV برای مردان:

در حال حاضر غربالگری روتین برای HPV در مردان وجود ندارد و محدوده گزینه‌های آزمایش محدود است. یک ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی می‌تواند ناحیه تناسلی را از نظر علائم زگیل تناسلی معاینه کند. همچنین، آزمایش DNA HPV در مردان وجود دارد که وجود DNA HPV را در نمونه‌ای از مقعد، آلت تناسلی یا گلو تشخیص می‌دهد.

 نکات کلیدی

• بسیاری از افرادی که HPV دارند هیچ علامتی ندارند. مهم‌ترین راه برای غربالگری HPV از طریق پاپ اسمیر است و پیشگیری با واکسیناسیون امکان پذیر است.
• زگیل تناسلی و HPV معمولاً از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شود، اما از طریق تماس نزدیک پوست با پوست در حین رابطه جنسی نیز گسترش می‌یابد.
• بیش از 100 نوع HPV شناخته شده وجود دارد و انواع مختلف می‌توانند روی قسمت‌های مختلف بدن تأثیر بگذارند. گاهی اوقات، عفونت‌های HPV منتقله از راه جنسی می‌توانند باعث ایجاد تغییرات در سلول‌های دهانه رحم و یا زگیل‌های تناسلی شوند. اگر به HPV مبتلا شده‌اید، باید بدانید که اکثر موارد این بیماری ظرف دو سال برطرف می‌شوند. برای کمک به مبارزه با HPV و حفظ سلامتی، می‌توانید برای تقویت سیستم ایمنی خود اقداماتی مانند ترک سیگار، کاهش سطح استرس و تغییر رژیم غذایی خود انجام دهید. به خاطر داشته باشید که شما تنها نیستید. همچنین می توانید برای داشتن برنامه غذایی و ورزشی اختصاصی بدن خودتان با مای ژن در ارتباط باشید و سیستم ایمنی خود را بهبود ببخشید.

منابع:

https://www.jostrust.org.uk/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/
https://www.nhs.uk/
https://www.cellphysiolbiochem.com//
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/
https://www.who.int/
https://hpvca.org/
https://www.mayoclinic.org/