احتمالاً گروه خونی تان را می‌دانید، A، B، AB یا O و قطعاً اطلاع دارید که گروه خونی مثبت هستید یا منفی. این اطلاعات هنگام تزریق خون بسیار حیاتی هستند، اما جالب است بدانید که گروه خونی و سلامت ارتباط عمیقی دارند و می‌توانند بر جنبه‌های مختلفی از سلامت شما اثر بگذارند.
از افزایش یا کاهش احتمال لخته شدن خون (ترومبوز) گرفته تا نحوه واکنش بدن در برابر بیماری‌های عفونی مانند کرونا، خطر زخم معده و حتی سرطان! پس گروه خونی نقش پنهان اما قابل توجهی در وضعیت سلامت ایفا می‌کند. با این حال، باید توجه داشت که هر چیزی که درباره گروه‌های خونی گفته می‌شود حقیقت ندارد، چون باورهای نادرست و افسانه‌های زیادی در این زمینه وجود دارد.
گروه‌های خونی بر اساس پروتئین‌هایی که روی سطح گلبول‌های قرمز خون شما وجود دارند، مشخص می‌شوند. دو سیستم اصلی برای دسته‌بندی گروه‌های خونی وجود دارد:
در حالی که این دسته‌بندی‌ها برای تطابق اهداکنندگان و دریافت‌کنندگان خون بسیار مهم هستند، تحقیقات نشان می‌دهند که تأثیر گروه خونی بر سلامتی فراتر از این موارد است و می‌تواند بر برخی شرایط و بیماری‌ها اثر بگذارد. بیایید به شواهد علمی موجود بپردازیم.
گروه‌های خونی A، B و AB (که به طور کلی به آن‌ها گروه‌های غیر از O گفته می‌شود) پروتئین‌های لخته‌شدن خون بیشتری دارند که باعث می‌شود خون آن‌ها راحت‌تر لخته شود. تحقیقات نشان می‌دهند که افرادی با گروه‌های غیر از O حدود 25-30% بیشتر از دیگران در معرض خطر ترومبوآمبولی وریدی (VTE)، مانند ترومبوز ورید عمقی (DVT) یا آمبولی ریه (PE) هستند. در مقابل، افرادی که گروه خونی O دارند به دلیل داشتن عوامل لخته‌شدن کمتر، حدود 30% ریسک کمتری دارند.
اگر گروه خونی شما غیر از O است، در شرایطی مانند پروازهای طولانی یا دوران نقاهت پس از جراحی، خطر لخته شدن خون افزایش می‌یابد، پس باید بیشتر مراقب باشید. برخی جهش‌های ژنتیکی، مانند فاکتور V و فاکتور II، می‌توانند خطر ترومبوز را برای افراد با گروه خونی غیر از O تا 20 برابر افزایش دهند. اگر گروه خونی شما غیر از O است و در خانواده‌تان سابقه سکته قلبی، سکته مغزی یا لخته شدن خون وجود دارد، حتماً آزمایش ژنتیک قلب و عروق را در مای‌ژن انجام دهید. این آزمایش جهش‌های مرتبط با بیماری‌های قلبی را بررسی می‌کند.
اطلاعات بیشتر درباره آزمایش ژنتیک قلب و عروق مای‌ژن
آنتی‌ژن‌های موجود در گروه‌های خونی می‌توانند به عنوان نقطه اتصال برای برخی میکروب‌ها عمل کنند و بر نحوه ورود عفونت‌ها به بدن تأثیر بگذارند. به عنوان مثال، افراد با گروه خونی A ممکن است کمی بیشتر در معرض ابتلا به کرونای شدید باشند، در حالی که افرادی با گروه خونی O حدود 20% ریسک کمتری دارند.
در گروه خونی O، آنتی‌ژن H بیشتری روی پوشش معده وجود دارد که باکتری H. pylori به شدت به آن متصل می‌شود. این موضوع باعث می‌شود که:
آنتی‌ژن‌های گروه خونی ممکن است بر نحوه شناسایی و مبارزه سیستم ایمنی بدن با سلول‌های غیرطبیعی تأثیر بگذارند. گروه خونی A حدود 20% ریسک بالاتری برای ابتلا به سرطان معده دارد. البته باید دانست که ریسک سرطان بیشتر به سبک زندگی و ژنتیک بستگی دارد، نه صرفاً گروه خونی.
افراد با گروه خونی B ممکن است حدود 21% بیشتر از سایر گروه‌های خونی در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع 2 باشند. با این حال، این ارتباط در برابر عوامل مهم‌تری مانند رژیم غذایی ناسالم، کم‌تحرکی و وراثت ژنتیکی بسیار کم‌رنگ است. در واقع، شواهد علمی موجود آن‌قدر محدود و ضعیف‌اند که نمی‌توان گروه خونی B را یک عامل اصلی یا نگران‌کننده در ابتلا به دیابت دانست.
بر اساس نظریه «رژیم غذایی بر پایه گروه خونی»، افراد با گروه خونی O باید بیشتر گوشت بخورند، گروه A گیاه‌خواری را انتخاب کنند، و هر گروه خونی سبک غذایی خاص خود را داشته باشد.
واقعیت علمی:
در مطالعات مختلف، از جمله مطالعه گسترده‌ای در سال 2014 (منتشرشده در مجله PLoS One)، هیچ شواهد معتبری پیدا نشد که نشان دهد گروه خونی افراد با فواید سلامتی ناشی از رژیم غذایی در ارتباط است.
تغذیه سالم باید بر اساس نیازهای منحصربه‌فرد بدن هر فرد تنظیم شود، نه صرفاً بر اساس گروه خونی. عواملی مثل ژنتیک و وضعیت حال حاضر فرد تأثیرگذار هستند. انجام آزمایش ژنتیکی تغذیه مای‌ژن پروفایل غذایی شما را تا انتهای عمر مشخص می‌کند و متخصصین مای‌ژن با در نظر گرفتن وضعیت حال حاضرتان، بهترین برنامه غذایی را برایتان تنظیم می‌کنند.
اطلاعات بیشتر درباره آزمایش تغذیه مای‌ژن
برخی معتقدند که ویژگی‌های شخصیتی افراد به گروه خونی آن‌ها وابسته است؛ مثلاً می‌گویند افراد با گروه خونی A آرام و منظم‌اند، گروه B رفتاری خاص و غیرمعمول دارند، و گروه O رهبرانی ذاتی هستند.
واقعیت علمی:
مطالعات علمی، از جمله پژوهشی در سال 2015 منتشرشده در Psychological Reports، هیچ ارتباط معناداری بین گروه خونی و ویژگی‌های شخصیتی افراد نشان نداده‌اند.
برخی معتقدند که افرادی که گروه خونی Rh منفی دارند، از نژادی غیرزمینی یا موجودات فضایی آمده‌اند.
واقعیت:
گروه خونی Rh منفی تنها یک ویژگی ژنتیکی طبیعی است که در حدود 15 درصد از افراد نژاد قفقازی مشاهده می‌شود. این ویژگی ممکن است در شرایطی مانند بارداری یا انتقال خون اهمیت پیدا کند، اما هیچ ارتباطی با منشأ غیرزمینی یا قدرت‌های فراطبیعی ندارد.
گروه خونی و تأثیر آن بر سلامت می‌تواند به طور جزئی بر احتمال لخته شدن خون، مقابله با عفونت‌ها یا خطر ابتلا به برخی سرطان‌ها اثر بگذارد، اما این تنها یک بخش کوچک از داستان است. انتخاب‌های سبک زندگی، ژنتیک و مراقبت‌های پزشکی تأثیر بسیار بیشتری دارند.
اگر می‌خواهید بدنتان را بهتر بشناسید و تصمیم‌هایی آگاهانه‌تر برای تغذیه، ورزش و پیشگیری از بیماری‌ها بگیرید، مای‌ژن در کنار شماست. با انجام آزمایش‌های ژنتیکی مای‌ژن، می‌توانید مسیر سلامتی خود را بر اساس اطلاعات علمی و شخصی‌سازی‌شده بسازید.
شروع کنید با مای‌ژن
گروه خونی شما چگونه بر سلامت تأثیر می‌گذارد؟ از لخته شدن خون تا خطر کرونا و سرطان، علم درباره گروه‌های خونی چه می‌گوید؟ با مای‌ژن بیشتر بدانید.
تجربه یکی از افرادی که آزمایش ژنتیکی سرطان سینه را انجام داده اند را برای شما بازگو میکنیم.
تهران ولیعصر ایرنا پلاک 41
آزمایشگاه ژنتیک پزشکی دکتر زینلی
