بخوابید تا لاغر شوید!

خواب کافی برای رسیدن به اهداف وزنی شما اهمیت دارد. افزایش اشتها در اثر خستگی موضوع جدیدی نیست اما در این مقاله به بررسی علل میپردازیم.

بی خوابی تصمیم گیری شما برای انتخاب غذا را مختل می کند:

بر اساس جدید ترین مطالعات انجام شده در دانشگاه کالیفرنیا، با استفاده از تکنیک اسکن کاربردی مغز(fMRI)، آزمایشی بر روی مغز ۲۳ تن ازافراد بزرگسال و سالم انجام شد بدین ترتیب که عملکرد مغز را بعد از یک شب با خواب کافی و یک شب با کم خوابی بررسی کردند. لوب فرونتال(پیشانی) مغز که تصمیم گیری های پیچیده را مدیریت می‌کند، در افرادی که کم خوابی را تحمل کرده بودند فعالیت ضعیفی داشت و در عوض افزایش فعالیت در بخش های عمیق‌تر مغز که به پاداش ها پاسخ می دهند مشاهده شد. علاوه بر این، افرادی که کم خوابی تحمل کرده بودند تمایل بیشتری به میان وعده های مضر و غذاهای ناسالم نشان می‌دادند.

اما چرا این اتفاق رخ می‌دهد؟ چرا هنگامی که مرکز تصمیم گیری در مغز ما ضعیف می شود و یا عمل نمی‌کند، تصمیم‌های غذایی درست نمی‌گیریم؟ برای درک بهتر علت این وضعیت،باید نحوه عملکرد هورمون‌های گرسنگی را بررسی کنیم.

هورمون های تعیین کننده 

لپتین و گرلین دو مورد از هورمون های اصلی در فرآیند سیری و گرسنگی هستند. هورمون لپتین که توسط بافت چربی تولید و در خون رها می‌شود، به طرق مختلف سبب کاهش اشتها شده و با رسیدن به هیپوتالاموس (مرکز احساس گرسنگی و سیری) فرد دست از غذا خوردن می‌کشد. در برخی موارد مشاهده شده است که بر خلاف انتظار، در افراد چاق هورمون لپتین افزایش و برعکس، هورمون گرلین کاهش یافته است. مطالعات انجام شده ثابت می‌کند، افراد چاق نوعی مقاومت در برابر لپتین از خود نشان می‌دهند یعنی بدن واکنشی نسبت به این هورمون از خود بروز نمی‌دهد. این امر نشان دهنده یکی از مشکلات جوامع امروزی  است. اینکه برای کاهش وزن باید با پاسخ های ذاتی بدن مبارزه کرده و بدن خود را با روش های جدید خوردن تطبیق دهیم، نه اینکه هر وقت احساس گرسنگی کردیم شروع به خوردن کنیم.

برعکس، هورمون گرلین که از بخش درون ریز لوزالمعده و سلول های پوششی معده ترشح می شود باعث افزایش اشتها شده و به ما می‌گوید که وقت خوردن است. هرچند که عوامل بسیاری در این امر دخیل هستند اما تصور بر این است که هورمون گرلین که از طریق جریان خون حرکت می‌کند باعث احساس ضعف در شکم و نیاز به خوردن می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که معده وقتی گرلین را می‌سازد که خالی باشد. همانند لپتین، گرلین نیز وارد خون می شود، از سد خونی مغزی عبور می‌کند و به هیپوتالاموس می‌رسد و فرد احساس گرسنگی خواهد کرد.

مشکلی که در این زمینه وجود دارد این است که اگر تعادل هورمونی شما با افراد دیگر متفاوت باشد، واکنش شما هنگامی که گرلین وارد عمل می‌شود، شدیدتر است. گرلین همچنین تحت اثر عوامل خارجی نیز می‌تواند ترشح شود. اگر غذای اشتها آوری ببینید و یا طعم پیتزا و یا هر غذای خوشمزه ای که در گذشته میل کردید را به یاد آورید، آنگاه مغز، شما را با ترشح هورمون‌ها مجبور می‌کند که شروع به خوردن کنید در حالی که ضروری نیست و ادامه این روند منجر به افزایش بافت چربی شده و امکان بروز مقاومت در برابر لپتین را افزایش می‌دهد.

در آخر نکته مهمی که باید در نظر داشته باشید این است که در بدن عوامل مختلفی برای یک هدف مشغول فعالیت هستند. بنابراین خواب کافی نیز به اندازه تغذیه و ورزش و تناسب اندام برای سلامتی اهمیت دارد. نداشتن خواب کافی در شب منجر به مشکلات پیچیده ای می‌شود که شما را از رسیدن به اهدافتان باز می‌دارد.