چه ویژگی هایی از پدر و یا مادر به ارث می رسند

این سوال برای خیلی از افراد پیش می آید که چه ویژگی هایی از پدر و چه ویژگی هایی از مادر به ارث می رسند و در ژن های ما تاثیر میگذارند. بنابراین لازم است که به بررسی دقیق این مطلب بپردازیم.

ژن چیست

یک ژن یک قطعه از ماده ژنتیکی به نام DNA است که درون هر سلول زنده وجود دارد. ژن‌ها حاوی اطلاعاتی هستند که مشخص می‌کنند که یک موجود زنده چه خصوصیاتی دارد و چگونه عمل می‌کند. برای مثال، ژن‌ها می‌توانند رنگ چشم، قد، خون و بسیاری از ویژگی‌های دیگر را تعیین کنند. ژن‌ها همچنین می‌توانند باعث بروز برخی از بیماری‌های ژنتیکی شوند. ژن‌ها درون ساختارهایی به نام کروموزوم‌ها قرار دارند که در هسته سلول می‌توان آن‌ها را مشاهده کرد. هر موجود زنده دارای تعداد مشخصی از کروموزوم‌ها است که از پدر و مادر به او منتقل می‌شوند.

ژن غالب

یک ژن غالب یک نوع از ژن است که اثر خود را قوی‌تر از هر نسخه دیگری از ژن نشان می‌دهد. این یعنی اگر ما فقط یک کپی از یک ژن غالب داشته باشید، صفت مربوط به آن ژن را خواهید داشت. برای مثال، ژن رنگ چشم قهوه‌ای یک ژن غالب است. اگر شما یک کپی از ژن قهوه‌ای و یک کپی از ژن آبی داشته باشید، چشم‌های شما قهوه‌ای خواهند بود. اگر شما دو کپی از ژن قهوه‌ای داشته باشید، باز هم چشم‌های شما قهوه‌ای خواهند بود. ژن قهوه‌ای روی ژن آبی غلبه می‌کند و صفت قهوه‌ای را نشان می‌دهد.

ژن مغلوب

یک ژن مغلوب یک نوع از ژن است که اثر آن به عنوان یک صفت در حضور یک ژن غالب پنهان می‌شود. هر موجود زنده‌ای که DNA خود را درون کروموزوم‌ها جای داده است، دو شکل از یک ژن برای هر ژن دارد: یکی از مادر و یکی از پدر به او منتقل می‌شود. یک ژن مغلوب فقط زمانی بیان می‌شود که موجود زنده دو آلل مغلوب برای آن ژن داشته باشد. این نیز به عنوان هموزیگوت مغلوب شناخته می‌شود. اگر موجود زنده یک آلل غالب و یک آلل مغلوب داشته باشد، آلل غالب صفت را تعیین می‌کند و آلل مغلوب پنهان می‌ماند. این یعنی اگر شما یک کپی از یک ژن مغلوب و یک کپی از یک ژن غالب داشته باشید، صفت مربوط به ژن غالب را خواهید داشت. برای مثال، ژن رنگ چشم آبی یک ژن مغلوب است. اگر شما یک کپی از ژن آبی و یک کپی از ژن قهوه‌ای داشته باشید، چشم‌های شما قهوه‌ای خواهند بود. اگر شما دو کپی از ژن آبی داشته باشید، چشم‌های شما آبی خواهند بود. ژن آبی فقط زمانی بیان می‌شود که هیچ ژن غالبی وجود نداشته باشد.

در مورد ارتباط چاقی و ژنتیک بیشتر بدانید:

همه چیز در مورد ژن چاقی

ویژگی‌هایی که از مادر به ارث می‌رسند

این ویژگی‌هایی مواردی هستند که توسط ژن‌ها یا DNA مادر کنترل می‌شوند. برخی از این ویژگی‌ها عبارتند از:

بیماری‌های میتوکندریایی: این بیماری‌ها اختلالات مزمن و ژنتیکی هستند که زمانی رخ می‌دهند که DNA میتوکندری دارای عیب یا جهش باشد. میتوکندری قسمتی از سلول است که انرژی تولید می‌کند و DNA آن فقط از مادر به فرزندان منتقل می‌شود

برخی شرایط چشم: برخی از شرایط چشم، مانند میوپی بیمارگونه، تحت تأثیر بینایی و ساختار چشم که از مادر به ارث می‌رسند، قرار می‌گیرند.

بعضی ویژگی‌های فیزیکی: برخی از ویژگی‌های فیزیکی، مانند بافت مو، خط مو، پوست و وریدهای مورچه‌ای، از مادر به ارث می‌رسند. این ویژگی‌ها توسط کروموزوم X که از مادر به ارث می‌رسد، تعیین می‌شوند.

زمان یائسگی و قاعدگی: در حالی که همیشه اینطور نیست، اما معمولاً دختران از مادران خود در مورد زمان شروع قاعدگی و یائسگی پیروی می‌کنند. این ویژگی‌ها تحت تأثیر ژن‌ها و هورمون‌هایی که از مادر به ارث می‌رسند، قرار می‌گیرند.

الگوهای خواب: بر اساس یک مطالعه منتشر شده در مجله Sleep Medicine، مادران الگوهای خواب خود را به فرزندان خود منتقل می‌کنند. فرزندان مادرانی که دچار بی‌خوابی هستند، معمولاً دیرتر می‌خوابند و کمتر خواب می‌بینند.

پیری: چندین مطالعه بر روی حیوانات نشان داده‌اند که ژن‌های مادری ممکن است بر چگونگی پیری فرزندان خود تأثیر بگذارند. دانشمندان کشف کرده‌اند که DNA از میتوکندری، که فقط از مادر به ارث می‌رسد، ممکن است نقشی در کنترل سرعت پیری داشته باشد.

ویژگی‌هایی که از پدر به ارث می‌رسند

مشکلات مربوط به قلب: برخی از مشکلات قلبی تحت تأثیر ژن‌هایی قرار می‌گیرند که از پدر به ارث می‌رسند. این ژن‌ها می‌توانند باعث کاهش یا افزایش خطر ابتلا به این بیماری‌ها شوند.

مسائل سلامت روان: برخی از مسائل سلامت روان، مانند افسردگی، اضطراب، اختلال دوقطبی و اختلال شخصیت مرزی، تحت تأثیر ژن‌هایی قرار می‌گیرند که از پدر به ارث می‌رسند. البته ژن های مادری نیز نقش بسیار مهمی دارند.

ویژگی‌های فیزیکی: برخی از ویژگی‌های فیزیکی، مانند قد، گودی، الگوی اثر انگشت و عطسه کردن در معرض نور روشن، از پدر به ارث می‌رسند. این ویژگی‌ها توسط ژن‌هایی که در کروموزوم Y وجود دارند، تعیین می‌شوند. کروموزوم Y یکی از کروموزوم‌های جنسی است که فقط از پدر به فرزندان منتقل می‌شود.

در مورد ارتباط ژنتیک و سرطان بیشتر بدانید:

ژنتیک و ارتباط آن با سرطان

آزمایش ژنتیک چیست

آزمایش ژنتیک یک نوع آزمایش پزشکی است که تغییرات را در ژن‌ها، کروموزوم‌ها یا پروتئین‌ها شناسایی می‌کند. نتایج آزمایش ژنتیک می‌تواند یک بیماری ژنتیکی مشکوک را تأیید یا رد کند، یا کمک کند تا احتمال ابتلا یا انتقال یک اختلال ژنتیکی مشخص شود. آزمایش ژنتیک همچنین می‌تواند برای مطالعات پزشکی قانونی مورد استفاده قرار گیرد. بیش از 77 هزار آزمایش ژنتیک در حال حاضر وجود دارد.

آزمایش ژنتیک شامل بررسی تغییرات در موارد زیر است:

ژن‌ها: آزمایش ژنی دنباله‌های DNA را مطالعه می‌کند تا تغییرات (جهش‌ها) را در ژن‌ها شناسایی کند که می‌تواند باعث یا افزایش خطر یک اختلال ژنتیکی شود. آزمایش ژنی می‌تواند باریک یا گسترده باشد و یک بلوک سازنده DNA (نوکلئوتید)، یک یا چند ژن یا تمام DNA یک فرد (که ژنوم نامیده می‌شود) را تحلیل کند.

کروموزوم‌ها: آزمایش ژنتیک کروموزومی تمام کروموزوم‌ها یا طول‌های طولانی از DNA را تجزیه و تحلیل می‌کند تا ببیند آیا تغییرات ژنتیکی بزرگی، مانند یک کپی اضافی از یک کروموزوم، وجود دارد که باعث یک اختلال ژنتیکی می‌شود.