علائم و تفاوت های کیست تخمدان و سرطان تخمدان

اگر پزشک زنان و زایمان شما به شما بگوید کیست تخمدان دارید، ممکن است نگران ابتلا به سرطان تخمدان شوید. با اینکه این دو بیماری می‌توانند علائم مشابهی ایجاد کنند، کاملا با هم فرق دارند.
مهم‌ترین نکته‌ای که باید بدانید این است که کیست‌های تخمدان معمولا سرطانی نیستند. در اکثر موارد، آن‌ها احتمال ابتلا به سرطان تخمدان را هم افزایش نمی‌دهند.

کیست‌ تخمدان چیست؟

کیست‌های تخمدان، کیسه‌های کوچک پر از مایعی هستند که روی یا داخل تخمدان ایجاد می‌شوند. تخمدان‌ها غددی هستند که تخمک و هورمون‌هایی تولید می‌کنند که در قاعدگی و بارداری نقش دارند. در هر طرف از رحم شما، یک تخمدان وجود دارد.
کیست‌های تخمدان در افرادی که چرخه قاعدگی منظم دارند، شایع هستند. آنها معمولا با چرخه شما ظاهر و ناپدید می شوند و اکثر آنها هیچ علائمی ایجاد نمی کنند. همچنین احتمال بروز کیست تخمدان بعد از یائسگی کمتر است.
حدود ۸ درصد از زنانی که هنوز یائسه نشده‌اند، درگیر کیست تخمدان هستند.

سرطان تخمدان چیست؟

سرطان تخمدان زمانی ایجاد می‌شود که سلول‌های طبیعی در یکی یا هر دو تخمدان تغییر کرده و به طور غیر قابل کنترلی رشد می‌کنند. این سلول‌ها می‌توانند به توده‌ای جامد به نام تومور تبدیل شوند. هنگامی که سرطان تخمدان گسترش می‌یابد، تومورهای جدیدی در سایر نقاط بدن نیز شروع به رشد می‌کنند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سرطان تخمدان در زنان جوان اینجا کلیک کنید

سرطان تخمدان به طور میانگین در کدام سنین بیشتر رخ میدهد؟

نیمی از موارد ابتلا به سرطان تخمدان در افراد 63 ساله و بالاتر تشخیص داده می‌شود. همچنین این بیماری در افراد زیر 40 سال نادر است.

آیا علائم کیست و سرطان تخمدان می‌توانند مشابه باشند؟

کیست‌های تخمدان اغلب هیچ علائمی ایجاد نمی‌کنند، اما در صورت بروز علائم، ممکن است شبیه علائم سرطان تخمدان باشند، از جمله:

• درد یا تیر کشیدن شکم
• نفخ شکم
• درد در هنگام رابطه جنسی
• تغییرات غیرمعمول در پریود
• تکرر ادرار (این مورد در کیست‌ها کمتر شایع است)

چون این علائم می‌توانند نشانه‌ی مشکلات سلامتی دیگری هم باشند، در صورت داشتن این علائم با پزشک خود مشورت کنید.
رشد غیر معمول مو در صورت و بدن، علائمی است که بیشتر احتمال دارد با کیست‌های تخمدان اتفاق بیفتد تا سرطان تخمدان. این اتفاق ممکن است زمانی بیفتد که بدن شما شروع به تولید بیشتر هورمون‌های مردانه به نام آندروژن کند.
برخی علائم نادر که ارتباط نزدیک‌تری با کیست‌های تخمدان دارند، شامل درد ناگهانی و شدید شکم، تب و تهوع. این علائم می‌توانند به معنی پیچ خوردن یا پاره شدن کیست باشند. اگر در هر طرف از پایین شکم خود درد شدیدی دارید که برطرف نمی‌شود،  فورا با پزشک یا اورژانس تماس بگیرید.

کدام کیست‌های تخمدان می‌توانند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند؟

اکثر کیست‌های تخمدان سرطانی نیستند و به هیچ وجه خطر ابتلا به سرطان را در شما افزایش نمی‌دهند.
با این حال، انواع خاصی از کیست‌ها احتمال دارد سرطانی باشند. این کیست‌ها «پیچیده» نامیده می‌شوند. کیست پیچیده دارای نواحی جامد، یک برجستگی (غده) روی سطح یا چند ناحیه پر از مایع است.
کیست‌های ساده با خطر ابتلا به سرطان تخمدان مرتبط نیستند.

احتمال سرطانی بودن کیست تخمدان چقدر است؟

قبل از یائسگی، نادر است که سرطان به علت کیست تخمدان باشد. طبق گفته‌ی UpToDate، یک منبع اطلاعاتی برای پزشکان، کمتر از ۱ درصد از توده‌های جدید روی تخمدان یا نزدیک تخمدان با سرطان تخمدان مرتبط هستند.
بعد از یائسگی، احتمال اینکه توده‌های جدید روی تخمدان یا نزدیک تخمدان شما سرطانی باشند، کمی بیشتر است.

تشخیص سرطان تخمدان با سونوگرافی

فقط با انجام یک سونوگرافی، پزشک نمی‌تواند با اطمینان بگوید که شما به سرطان تخمدان مبتلا هستید یا خیر. اما سونوگرافی می‌تواند به پزشک در تشخیص احتمال وجود کیست و هدایت اقدامات بعدی کمک کند.

سونوگرافی در تشخیص سرطان تخمدان چگونه عمل می‌کند؟

سونوگرافی از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر از داخل بدن شما استفاده می‌کند. نوعی از سونوگرافی که سونوگرافی ترانس‌واژینال” نامیده می‌شود، به پزشک اجازه می‌دهد تا تخمدان‌های شما را به طور دقیق بررسی کند.
سونوگرافی به پزشک اجازه می‌دهد تا ویژگی‌های کیست مانند اندازه و وجود نواحی جامد را بررسی کند. این اطلاعات به پزشک کمک می‌کند تا تشخیص دهد که آیا کیست “تقریباً به‌طور قطع خوش‌خیم” (احتمال سرطان بودن آن بسیار کم است) یا “احتمال بدخیم بودن آن وجود دارد” (ممکن است سرطانی باشد).

• اگر پزشک تشخیص دهد که کیست خوش‌خیم است:
  • به احتمال زیاد نیازی به آزمایش‌های تصویربرداری بیشتر یا جراحی برای برداشتن کیست نخواهید داشت.
  • فقط در صورتی که کیست دردناک باشد یا مشکلات دیگری ایجاد کند، ممکن است نیاز به اقدامات بیشتر باشد.
• اگر پزشک تشخیص دهد که کیست ممکن است سرطانی باشد:
  • به آزمایش‌های بیشتر یا جراحی نیاز خواهید داشت.
  • ممکن است پزشک برای شما آزمایش خون CA 125 تجویز کند، به‌ویژه اگر یائسه شده باشید.
  • این آزمایش نمی‌تواند به طور قطعی تشخیص دهد که شما به سرطان تخمدان مبتلا هستید، اما می‌تواند به پزشک در ارزیابی خطر ابتلا به این بیماری کمک کند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سرطان تخمدان اینجا کلیک کنید

 تشخیص قطعی سرطان تخمدان با جراحی

اگر نتایج سونوگرافی و سایر آزمایش‌ها پزشک را به وجود سرطان در کیست مشکوک کند، تنها راه برای اطمینان از ابتلا به سرطان تخمدان، جراحی برای برداشتن تخمدانی است که کیست در آن قرار دارد. برداشتن صرفاً کیست کافی نیست، زیرا بریدن کیست سرطانی می‌تواند باعث انتشار بیماری شود.
در صورت نیاز به جراحی، پزشک ممکن است شما را به یک متخصص زنان و زایمان با تخصص جراحی یا به پزشکی ارجاع دهد که در تشخیص و درمان سرطان‌های تخمدان، واژن، رحم، دهانه رحم و ولو (فرج) تخصص دارد.

تفاوت در درمان کیست تخمدان و سرطان تخمدان

درمان کیست تخمدان و سرطان تخمدان کاملاً متفاوت است. در اینجا به گزینه‌های درمانی برای هر کدام می‌پردازیم:

درمان کیست تخمدان:

• مشاهده و انتظار (Watchful waiting): اگر کیست شما ظاهری غیرسرطانی داشته باشد، پزشک ممکن است این روش را پیشنهاد دهد. در این روش، هر چند ماه یک بار با سونوگرافی وضعیت کیست بررسی می‌شود تا ببینند آیا اندازه آن ثابت مانده، کوچک شده و یا به طور کلی از بین رفته است. در چنین مواردی، ممکن است اصلاً نیازی به درمان نباشد.
• مسکن‌های بدون نسخه یا تجویزی: اگر کیست باعث درد شود، پزشک ممکن است داروهای مسکن بدون نسخه یا تجویزی را برای شما تجویز کند.
• قرص‌های ضد بارداری: این داروها می‌توانند از رشد برخی از انواع کیست‌های جدید جلوگیری کنند.

جراحی برای برداشتن کیست تخمدان و سرطان تخمدان

جراحی برای کیست تخمدان:

پزشک شما ممکن است به دلایل زیر جراحی برداشتن کیست تخمدان را توصیه کند:

• ایجاد درد یا فشار شدید: اگر کیست باعث درد یا فشار قابل توجهی در ناحیه لگن شود، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن آن باشد.
• احتمال پارگی یا پیچ خوردگی: در موارد نادر، کیست ممکن است بترکد یا پیچ بخورد که نیاز به جراحی اورژانسی دارد.
• مشکوک بودن به آندومتریوز: اگر پزشک مشکوک به آندومتریوز (بافت رحمی در خارج از رحم) باشد و برطرف کردن آن برای حفظ باروری شما مهم باشد، ممکن است جراحی برداشت کیست توصیه شود.
• اندازه بسیار بزرگ کیست: کیست‌های بسیار بزرگ ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن داشته باشند.
• احتمال سرطانی بودن: اگر پزشک احتمال دهد کیست سرطانی است، جراحی برای برداشتن آن ضروری است.

جراحی برای سرطان تخمدان:

جراحی برای اکثر انواع سرطان تخمدان، درمان اصلی محسوب می‌شود.
محدوده و نوع جراحی مورد نیاز به وضعیت کلی سلامتی شما و میزان گسترش سرطان بستگی دارد.
پزشک شما همچنین ممکن است بسته به نوع و مرحله سرطان تخمدان، درمان‌های دیگری را نیز توصیه کند. برخی از این درمان‌ها عبارتند از:

• شیمی‌درمانی: استفاده از دارو برای از بین بردن سلول‌های سرطانی
• پرتودرمانی: استفاده از اشعه ایکس با انرژی بالا برای از بین بردن سلول‌های سرطانی
• هورمون‌درمانی: استفاده از هورمون‌ها برای کند کردن رشد سلول‌های سرطانی
• داروهای هدفمند: داروهایی که سلول‌های سرطانی خاص را هدف قرار می‌دهند.

در مورد تمام گزینه‌های درمانی خود با پزشک خود صحبت کنید و از او بخواهید تا مزایا و معایب هر روش را برای شما به طور کامل توضیح دهد.

منابع:

https://www.webmd.com/ovarian-cancer/ovarian-cancer-vs-ovarian-cyst

https://www.webmd.com/women/ovarian-cysts

https://www.webmd.com/cancer/default.htm

https://www.webmd.com/women/ss/slideshow-pcos-overview

https://www.webmd.com/digestive-disorders/ss/slideshow-bloating-reasons