عود سرطان : هرچه لازم است درباره بازگشت سرطان سینه بدانید

با وجود درمان های مختلف، گاهی اوقات تمام سلول های سرطانی از بین نمی روند. در این حالت تعداد سلول های سرطانی آنقدر کم است که در تصویربرداری و آزمایشات دیده نمی شوند، اما در بدن باقی مانده و پس از مدتی شروع به رشد مجدد می کنند.

احتمال عود سرطان سينه

هرکسی که یک بار به سرطان پستان مبتلا شده باشد، ممکن است دچار بازگشت یا عود و ابتلای مجدد شود. با این حال خوشبختانه اکثر کسانی که سابقه سرطان پستان را داشته اند بعد از درمان هرگز مجدد مبتلا نمی شوند. اگر درمان صحیح انتخاب شود، بعد از انواع شیمی درمانی و جراحی تفاوت معناداری میان درمان شدگان وجود نخواهد داشت. 

احتمال برگشت سرطان سینه به عوامل مختلفی بستگی دارد، مانند:

• سن ابتلا، کسانی که در سن کمتر از 35 سال مبتلا شده اند بیشتر ممکن است دچار عود سرطان پستان شوند.
• نوع تومور و مارکرهای روی سلول های سرطانی (برای مثال وضعیت HER2)
• استیج و مرحله ای که سرطان تشخیص داده شده است
• درمان هایی که روی فرد انجام شده است، برای مثال ماستکتومی با جراحی برداشتن تومور متفاوت است
• وضعیت گره ها و غدد لنفاوی اطراف تومور

   

محاسبه آنلاین ریسک سرطان سینه

عود سرطان پستان ژنتیکی

سرطان سینه و تخمدان مرتبط با جهش‌های ژن BRCA1/2 فرد را بیشتر در معرض عود قرار می‌دهند. این عود ممکن است در همان پستان رخ دهد یا در پستان دیگر تومور ایجاد شود. برخی از زنانی که متوجه می‌شوند جهش‌های BRCA1/2 دارند، برای کاهش خطر ابتلا به سرطان، جراحی را برای برداشتن سینه‌ها و تخمدان‌ها انتخاب می‌کنند، در حالی که برخی دیگر تحت نظارت دقیق با هدف شناسایی سرطان‌ها در مراحل اولیه قرار می‌گیرند.

متأسفانه، بسیاری از زنان که جهش BRCA1/2 متوجه آن نمی شوند. آن ها پس از ایجاد سرطان سینه یا تخمدان، و اغلب زمانی که بیماری آنقدر پیشرفته است که با جراحی قابل درمان نیست تشخیص داده می شوند و ممکن است درمان مناسب دریافت نکنند.

در نتیجه اگر ویژگی های زیر که احتمال وجود جهش در ژن های BRCA را نشان می دهد دارید، بهتر است برای مشاوره و آزمایش ژنتیک اقدام کنید تا در صورت وجود جهش، اقدامات پیشگیرانه از عود مجدد سرطان انجام شود.

نشانه های ژنتیکی بودن سرطان سینه (هرکدام از موارد به تنهایی یک نشانه است)

– سن ابتلا کمتر از 50 سال

– سرطان سینه سه گانه منفی (ER-/PR–/HER2-)

– وجود سابقه ابتلا به سرطان پستان، تخمدان، پروستات یا پانکراس در اعضای خانواده

سرطان بعد از چند سال عود می کند؟

بیشترین عود سرطان ها در 5 سال اول رخ می دهد: در صورتی که رادیوتراپی پس از درمان انجام شود، احتمال عود سرطان سینه طی 10 سال، بین 3% الی 15% می باشد.

در افرادی که ماستکتومی انجام داده اند طی 5 سال:

• اگر غدد لنفاوی درگیر نشده باشد، 6% (شش درصد) احتمال برگشت کانسر پستان وجود دارد.
• اگر غدد لنفاوی زیر بغل، شانه و اطراف پستان درگیر شده باشد، 25% احتمال عود کنسر وجود دارد.

شانس زنده ماندن بعد از عود سرطان

پس از بازگشت سرطان باید روی بهبود و درمان تمرکز کنید. خوشبختانه با پیشرفت های پزشکی، احتمال نجات و درمان پس از عود سرطان پستان بسیار بهبود یافته است.

به طور کلی شانس زنده ماندن در بازه 5 ساله بعد از ابتلای مجدد به سرطان سینه، به شرح زیر است:

• کارسینوم درجا (سلول های سرطانی فقط در داخل بافت پستان هستند): 99%
• کارسینوم ناحیه ای (سلول های سرطانی به پوست، غدد لنفاوی و بافت های اطراف سرایت کرده است): 86%
• کارسنوم متاستاتیک (سلول های سرطانی در مناطق مختلف بدن مانند کبد و ستون فقرات پخش شده اند): 27%

قبل از مطالعه به مقاله تغذیه و سرطان مراجعه کنید.

بعد از سرطان چه کنیم؟ 9 تغییر در زندگی برای جلوگیری از عود و بازگشت سرطان

همه کسانی که یکبار تجربه سرطان را داشته اند، نگران بازگشت آن هستند. اما بهتر است به جای نگرانی، با تغییراتی در سبک زندگی، احتمال بازگشت را کاهش داد و به زندگی خوشبینانه و سالم بازگشت.

1. جهش های ژنتیکی را بررسی کنید

در صورتی که در خانواده علاوه بر شما سابقه سرطان پستان یا تخمدان وجود داشته است، یا اینکه در سن کمتر از 50 سالگی به سرطان پستان مبتلا شده اید، از پزشک تان بخواهید آزمایش ژنتیک سرطان سینه را برایتان تجویز کنند. اگر جهش ارثی و ژنتیکی وجود داشته باشد، با انجام ماستکتومی دو طرفه و اوفو رکتومی می توان خطر بازگشت سرطان را بسیار کم کرد. برای مشاوره ژنتیک رایگان با آزمایشگاه دکتر زینلی می توانید با شماره 021-88920257 تماس بگیرید.

2. از لحاظ احساسی مراقب خودتان باشید

• نیازهای خودتان را در اولویت قرار دهید
• به یک گروه درمانی حمایتی یا مشاوره ای ملحق شوید
• با روان شناس یا مشاور و همچنین پزشکتان در مورد نگرانی ها صحبت کنید
• برای کمک به سایر بیماران سرطانی داوطلب شوید
• آگاهی خود را افزایش دهید و به شایعات توجه نکنید

3. از نظر فیزیکی مراقب خودتان باشید

• داروهایتان را منظم مصرف کنید
• وزن تان را به بازه سالم برسانید
• استرس تان را کاهش دهید
• سیگار و الکل را ترک کنید
• چکاپ ها و آزمایشات تان را منظم انجام دهید

4. تغذیه سالم داشته باشید

• در روز 5 واحد سبزیجات و میوه بخورید
• تا حد امکان محصولات کشاورزی را پوست بگیرید
• مصرف گوشت پروسس را محدود کنید
• مصرف فیبر را افزایش دهید
• چربی ترانس و فست فود نخورید

5. سطح ویتامین دی خود را بررسی کنید

ویتامین D یکی از مکمل های ضروری برای اکثر بیماران سرطان پستان است. با پزشکتان مشورت کنید تا دوز مناسب برایتان تجویز شود.

6. استرس را کاهش دهید

حق دارید که بعد از سرطان و درمان های آن دچار اضطراب و استرس شوید. اما به زودی روزهای خوب رای شما و خانواده تان باز خواهند گشت. برای کاهش استرس:

• یوگا انجام دهید
• نفس عمیق بکشید
• بیشتر به طبیعت بروید
• خاطرات و یادداشت های روزانه بنویسید
• تجسم های مثبت را تمرین کنید
• به دیگران امید و انگیزه زندگی بدهید

7. منظم ورزش کنید

مطالعات نشان می دهد کسانی که بعد از درمان، در هفته 3 الی 5 ساعت ورزش می کنند امید به زندگی و طول عمر بسیار بیشتری دارند.

8. چکاپ ها را منظم انجام دهید

علاوه بر ماموگرافی، شما باید پاپ اسمیر، کلونوسکوپی، آزمایش تراکم مغز استخوان، آزمایش چکاپ معمولی، معاینه توسط دندانپزشک و چکاپ قلب و عروق خود را طبق توصیه های پزشک تان منظم انجام دهید.

9. مراقب وزنتان باشید

احتمال برگشت سرطان در خانم هایی که اضافه وزن دارند بیشتر است. بنابراین با برنامه مناسب، وزنتان را به حد سالم برسانید. برای محاسبه توده بدنی و اضافه وزن، اینجا کلیک کنید.

درمان سرطان پستان متاستاتیک یا عود کرده

انتخاب شیوه درمان کاملاً به نظر متخصص انکولوژی و فلوشیپ پستان بستگی دارد. درمان ممکن است ترکیبی از موارد زیر باشد:

ماستکتومی: جراح کل بافت داخل یک یا هر دوپستان و همچنین بعضی غدد لنفاوی را خارج می کند.

شیمی درمانی: داروی شیمیایی از طریق جریان خون سلول های سرطانی را می کشد.

هورمون درمانی: تاموکسیفن و سایر درمان های مربوط به استروژن

آنتی بادی و ایمنی درمانی: استفاده از داروهای آنتی بادی مونوکلونال مانند آریوتراست

رادیوتراپی: استفاده از اشعه ایکس برای نابود کردن سلول های سرطانی

طول عمر مبتلايان به سرطان سينه در ایران و جهان

طبق آمار در آمریکا:

• میانگین نرخ زنده ماندن برای خانم های مبتلا به سرطان سینه بدخیم که فقط در پستان باشد، در بازه 5 ساله 99% است. یعنی 99% خانم های مبتلا به این نوع سرطان پس از 5 سال زنده بوده اند.
• میانگین نرخ زنده ماندن برای خانم های مبتلا به سرطان سینه بدخیم غیر متاستاتیک در بازه 5 ساله 90% و در بازه 10 ساله، 84% است.
• در سرطان پستان بدخیم که به غدد لنفاوی سرایت کرده است، 86% افراد پس از 5 سال زنده بوده اند.
• در سرطان سینه متاستاتیک که سلول سرطانی در نقاط مختلف پخش شده است، نرخ زنده ماندن 5 ساله، 29% است.

طبق آمار در ایران:

-به طور کلی نرخ زنده ماندن در بازه 5 ساله، 80% و در بازه 10 ساله، 69% بود است. این آمار ترکیبی از بیماران با استیج ها و تومورهای مختلف را در بر میگیرد و به نظر می رسد با تقسیم بیماران، تفاوت چندانی میان طول عمر بیماران سرطان سینه در ایران و جهان وجود نداشته باشد. بهتر است به جای پرسش درباره احتمال مرگ در سرطان سينه، به فکر تقویت روحیه و درمانتان باشید چون با وجود پیشرفت های پزشکی، بسیاری از افراد بهبود خواهند یافت.

ترس از عود سرطان

شما تنها نیستید. بسیاری از افراد پس از درمان، نگران بازگشت سرطان هستند. اما همانطور که زندگی هیچ قطعیتی ندارد، بعد از درمان سرطان نیز باید با عدم قطعیت کنار آمد. اکثر افراد هرگز دوباره به سرطان مبتلا نخواهند شد. بهترین کار این است که تغییرات گفته شده را در سبک زندگی تان اعمال کنید، آرامش خود را افزایش دهید و از همه لحظات زندگی لذت ببرید.

در صورت نیاز به مشاوره ژنتیک رایگان، متخصصین مای ژن در کنار شما هستند.

منابع:

https://www.hopkinsmedicine.org

https://www.komen.org/

https://www.hopkinsmedicine.org

https://my.clevelandclinic.org/

https://www.cancer.net/

https://www.karger.com/