فهرست مطالب
یائسگی (menopause) دوران طبیعی پایان چرخه قاعدگی در زنان است. این اتفاق معمولا بین سنین ۴۰ تا ۵۸ سالگی در کشورهای پیشرفته رخ میدهد. در ایالات متحده، میانگین سن یائسگی ۵۲ سال است. با این حال، یائسگی ممکن است به دلیل برخی شرایط پزشکی یا درمانهایی مانند برداشتن تخمدانها، زودتر هم اتفاق بیفتد.
در دوران یائسگی، بسیاری از زنان علائم فیزیکی زیر را تجربه می کنند:
- گرگرفتگی
- تعریق شبانه
- خشکی واژن
- کاهش میل جنسی
- اضطراب
- تغییرات خلقی
این علائم ممکن است قبل از پایان قاعدگی شروع شوند و چندین سال طول بکشند. شدت تاثیر این علائم بر کیفیت زندگی افراد میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. با این حال، روشهایی برای مدیریت این علائم وجود دارد.
تجربه یائسگی در هر فردی متفاوت است. بسیاری از زنان در طول دوران یائسگی و بعد از آن، زندگی کامل و فعالی دارند و برخی دیگر از اینکه دیگر نگران قاعدگی یا کنترل بارداری نیستند، احساس راحتی میکنند.
رعایت یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم میتواند به فرد کمک کند تا احساس بهتری داشته باشد و سلامت کلی خود را در درازمدت تقویت کند. برای کسانی که علائم یائسگی را تجربه میکنند، درمانها و حمایتهایی در دسترس است.
برای داشتن یک برنامه غذایی و ورزشی اختصاصی تیم مای ژن کنار شماست،برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید.02188920257
نگاه متفاوت به یائسگی
تجربیات خانمها از یائسگی به عنوان یک مرحله مهم زندگی و برای هر زن منحصر به فرد است.
عموم زنان نسل قبل در مورد یائسگی به عنوان یک فرآیند طبیعی، اجتناب ناپذیر و عادی صحبت می کنند، که البته همینطور است. نگاه کردن به یائسگی از این طریق به زنان اجازه می دهد تا علائم را به حداقل برسانند و با استواری و راحتی رفتار کنند. یکی از مراجعان مای ژن که 65 سال سن دارد میگفت: “یائسگی چیز مهمی نیست، به زندگی ادامه میدهید و در حالی که نگران باردار شدن و پریود شدن نیستید از زندگی لذت میبرید!”
اما جامعه مدرن به یائسگی به عنوان یک رویداد منفی، فقدان و از دست دادن نگاه میکند- دیدگاهی که منجر به تحقیر زنانی می شود که واکنش متفاوتی به یائسگی نشان می دهند.
با این دیدگاه منفی، یائسگی می تواند آزاردهنده باشد. سرزمینی خشک که نشان دهنده پایان باروری، جوانی و تمایلات جنسی است. زنان ممکن است برای گذر از مرحله ای از زندگی که در آن کارکرد تولید مثل آنها به پایان رسیده عزاداری کنند. یائسگی به عنوان “نشانه ای از پیر شدن” دیده می شود.
تابو و احساسات و نگرش منفی می تواند به حدی درونی شود که علائم جسمی مانند گرگرفتگی را هم تشدید کند. در حالی که یک نگرش و دیدگاه سالم به این مرحله از زندگی، به عنوان یک رویداد مهم نگاه میکند که می تواند فرصتی برای بازآفرینی زندگی، روابط بهتر و اهداف جدید با نیرویی تازه برای آینده باشد.
همه خانمها حق دارند با آگاهی کامل نسبت به یائسگی، سلامتی و زندگی خود را مدیریت کنند. خوشبختانه بسیاری از مراجعان ما در مای ژن، پس از دریافت نتایج و صحبتهایی که با متخصصین ما داشته اند، درک بازتر و نتایج مثبتی در راستای سلامتی و تناسب اندام خود گزارش کرده اند و نگرانی های خود را راحت تر مدیریت کردهاند.
محل کار باید برای یائسگی فرهنگی باز، فراگیر و حمایتی ایجاد کند. ساعات کاری انعطاف پذیر، کنترل دما، آب خنک و گفتگو با وقار و احترام، می تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند.
یائسگی در بسیاری از جوامع برای مدت طولانی بار منفی داشته یا به طور کامل نادیده گرفته شده است. ارزش یک زن نباید با پایان باروری او تعریف شود. برعکس، این مرحله از زندگی یک فرصت است، یک آغاز جدید که می تواند به زنان کمک کند به رشد شخصی و پیشرفت برای رسیدن به حداکثر پتانسیل خود و داشتن یک زندگی غنی، پربار، کامل و با سلامتی منتهی شود.
اطلاعات بیشتر در مورد یائسگی زودرس:
یائسگی زودرس چیست؟
شناخت نشانههای پیش یائسگی و یائسگی
در دوره قبل از یائسگی علائم مختلفی شروع میشود که بسیاری از آنها حتی توسط پزشکان شناخته شده نیستند، مانند مه مغزی (احساس فراموشی و گیجی)، آرتروز، شانه یخزده، درد مفاصل، مشکلات گوارشی مانند یبوست، اسهال، تشدید آسم، بیماری خودایمن، خشکی پوست، خشکی واژن، خشکی دهان و .. .
تغییرات شناخته شده و رایج در دوران پیش یائسگی (پریمنوپوز) و یائسگی:
کاهش باروری
قبل از شروع یائسگی زنان کم کم به پایان دوران بارداری نزدیک می شوند، سطح استروژن شروع به کاهش میکند که این امر احتمال باردار شدن را کاهش می دهد.
پریودهای نامنظم
معمولاً اولین نشانه نزدیک شدن به یائسگی، تغییر در الگوی خونریزی ماهانه است. ممکن است فاصله بین پریودها بیشتر یا کمتر از همیشه شود و خونریزی شدیدتر یا خفیفتر باشد.
مهم: اگر در مورد تغییرات پریود خود نگران هستید، حتماً به پزشک مراجعه کنید، چون این تغییرات میتوانند نشانه بارداری یا برخی مشکلات سلامتی دیگر هم باشند.
خشکی و ناراحتی واژن
خشکی، خارش و ناراحتی واژن ممکن است در دوران پیش از یائسگی (پریمنوپوز) شروع شده و تا یائسگی ادامه داشته باشد. افرادی که این علائم را تجربه میکنند، ممکن است در هنگام رابطه جنسی دچار سوزش و ناراحتی در ناحیه واژن شوند.
در دوران یائسگی، گاهی اوقات ممکن است التهاب آتروفیک واژن (نازک شدن، خشکی و ملتهب شدن دیواره واژن) رخ دهد، که خوشبختانه برای برطرف کردن خشکی واژن و مشکلات مرتبط با آن، از مرطوب کنندهها، روان کنندهها و لوبریکانت میتوان استفاده کرد.
گرگرفتگی
گرگرفتگی یکی از علائم شایع دوران یائسگی است. در گرگرفتگی فرد احساس ناگهانی گرما در قسمت بالایی بدن میکند. این حس گرما ممکن است از صورت، گردن یا سینه شروع شده و به سمت بالا یا پایین بدن گسترش پیدا کند.
برخی افراد علاوه بر گرگرفتگی یا به جای آن، دچار تعریق شبانه و احساس سرما یا لرز هم میشوند. گرگرفتگی معمولا در سال اول پس از قطع شدن قاعدگی رخ میدهد، اما میتواند تا ۱۴ سال بعد از یائسگی هم ادامه داشته باشد.
مشکلات خواب
اختلالات خواب در دوران یائسگی شایع است و میتواند ناشی از موارد زیر باشد:
- اضطراب
- تعریق شبانه
- نیاز مکرر به دفع ادرار
برای مدیریت این مشکلات، میتوانید در طول روز ورزش کنید و از خوردن وعدههای سنگین قبل از خواب خودداری کنید. اما اگر این مشکلات ادامه داشت، به پزشک مراجعه کنید.
تغییرات احساسی
افسردگی، اضطراب و احساس غم در دوران یائسگی شایع است. همچنین تجربه تحریکپذیری و گریه کردن نیز غیرمعمول نیست.
تغییرات هورمونی و مشکلات خواب میتوانند به این مسائل دامن بزنند. علاوه بر این، احساسات فرد نسبت به یائسگی نیز ممکن است نقش داشته باشد. برای مثال، ناراحتی از کاهش میل جنسی یا پایان دوران باروری میتواند به افسردگی در دوران یائسگی دامن بزند. هر کسی که به مدت دو هفته یا بیشتر احساس افسردگی کرد، باید به روان شناس مراجعه کند تا در مورد بهترین روش درمانی راهنمایی دریافت کند.
مشکلات تمرکز و یادگیری در دوران پیش یائسگی
در دوران پیش یائسگی، تقریباً دو سوم از زنان ممکن است با تمرکز و حافظه مشکل داشته باشند.
برای مدیریت این مشکلات، فعال نگه داشتن خود از نظر جسمی و ذهنی، داشتن یک رژیم غذایی سالم و حفظ یک زندگی اجتماعی پویا میتواند مفید باشد. به عنوان مثال، برخی افراد از پیدا کردن یک سرگرمی جدید یا پیوستن به یک باشگاه یا فعالیت خیریه جدید بهرهمند میشوند.
تغییرات فیزیکی در دوران یائسگی
در دوران یائسگی، بدن شما ممکن است تغییرات فیزیکی مختلفی را تجربه کند. این تغییرات میتواند شامل موارد زیر باشد:
- چاقی شکمی: در دوران یائسگی، برخی از زنان چربی بیشتری را در اطراف شکم خود ذخیره میکنند.
- افزایش وزن: به دلایل مختلف، از جمله تغییرات هورمونی، افزایش وزن در دوران یائسگی شایع است.
- تغییرات مو: رنگ، ضخامت و حجم مو ممکن است در دوران یائسگی تغییر کند. موها ممکن است کم پشتتر، نازکتر یا حتی سفید شوند.
- تغییرات سینه: برخی از زنان در دوران یائسگی متوجه کوچک شدن سینههای خود میشوند. همچنین ممکن است سینهها نسبت به لمس حساستر شوند.
- بیاختیاری ادرار: بیاختیاری ادرار مشکلی است که در آن فرد قادر به کنترل کامل مثانه خود نیست. این مشکل در دوران یائسگی شایع تر میشود، اما لزوماً به خاطر یائسگی نیست.
به این نکته توجه داشته باشید:
- ارتباط بین این تغییرات و یائسگی همیشه مستقیم نیست. برخی از این تغییرات ممکن است به طور مستقل در همان زمان با یائسگی رخ دهند.
- سن و سبک زندگی نیز در بروز این تغییرات نقش دارند. برای مثال، کم تحرکی و رژیم غذایی ناسالم میتوانند بر وزن و توزیع چربی در بدن تأثیر بگذارند.
خطرات سلامتی در دوران یائسگی
به نظر می رسد پس از یائسگی، خطر ابتلا به برخی مشکلات سلامتی افزایش مییابد. یائسگی باعث ایجاد این شرایط نمیشود، اما تغییرات هورمونی در این دوران ممکن است نقشی ایفا کند.
1.پوکی استخوان (استئوپروز)
پوکی استخوان یک بیماری بلندمدت است که در آن استحکام و تراکم استخوان کاهش مییابد. پزشک ممکن است برای حفظ استحکام استخوان، مصرف مکملهای ویتامین D و خوردن غذاهای بیشتر حاوی کلسیم را توصیه کند.
2.بیماریهای قلبی عروقی
انجمن قلب آمریکا (AHA) اشاره میکند که در حالی که کاهش استروژن به دلیل یائسگی ممکن است خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را افزایش دهد، اما هورمون درمانی این خطر را کاهش نمیدهد.
دورههای یائسگی
تجربه یائسگی برای هر زن میتواند متفاوت باشد و شامل سه مرحله است:
پیشیائسگی: این مرحله از چند سال قبل از یائسگی شروع میشود و کاهش استروژن در بدن شدت مییابد. بیشتر خانمها در سن 40 سال به بعد علائم پیش یائسگی را تجربه میکنند.
یائسگی: یک سال بعد از آخرین قاعدگی، فرد یائسه شده است، یا زمانی که به دلیل پزشکی، مانند برداشتن تخمدانها، قاعدگی متوقف میشود.
پس از یائسگی: این دوره به سالهای پس از یائسگی اشاره دارد.
سن رایج برای تجربه علائم یائسگی
طبق آمار میانگین سن یائسگی در ایران 48 سال است و به طور طبیعی بین سنین ۴5 تا 55 سالگی رخ میدهد. یائسگی ممکن است برای کسانی که هرگز بچهدار نشدهاند یا سیگاری هستند، زودتر اتفاق بیفتد.
گاهی اوقات یائسگی زودتر اتفاق میافتد. پزشکان اگر یائسگی قبل از ۴۰ سالگی ایجاد شود، آن را «یائسگی زودرس» و اگر بین ۴۰ تا ۴۵ سالگی شروع شود، آن را «یائسگی زودهنگام» مینامند.
درمان یائسگی
یائسگی یک بیماری نیست بلکه یک چرخه طبیعی است. با این حال، می تواند شامل تغییرات جسمی و روحی ناخواسته ای باشد و بهتر است در این دوران تحت نظر متخصص و مشاور باشید، تا علائم یائسگی را به حداقل برسانید و زندگی شاد و سالمی داشته باشید. در این راه متخصصین مای ژن در کنار شما هستند.
هورمون درمانی
درمان های هورمونی به شکلهای مختلفی از جمله چسبهای پوستی و کرمهای موضعی در دسترس است. این درمان میتواند به کاهش بروز گرگرفتگی و سایر علائم یائسگی کمک کند.
با این حال، استفاده از آن ممکن است خطر ابتلا به برخی بیماریها و مشکلات سلامتی را افزایش دهد، مخصوصا سرطان پستان.
در صورت داشتن مشکلات زیر نباید درمان های هورمونی را شروع کنید:
- بیماری قلبی
- سابقه لخته شدن خون
- چربی خون بالا
- بیماری کیسه صفرا
- مشکلات کبد
- سکته مغزی
- سابقه سرطان سینه و تخمدان در خانواده
مهم است قبل از تصمیمگیری برای استفاده از درمان هورمونی، در مورد مزایا و معایب احتمالی آن با چند متخصص صحبت کنید.
درمانهای دیگر
علاوه بر درمان هورمونی، راهکارهای دیگری نیز میتوانند به کاهش علائم یائسگی کمک کنند:
- ژلها و سایر محصولات بدون نسخه برای خشکی واژن: این محصولات به طور مستقیم خشکی واژن را هدف قرار میدهند و میتوانند به بهبود علائم مرتبط با آن کمک کند.
- قرصهای تجویزی، کرمها و حلقههای واژن: این گزینههای درمانی قویتری برای خشکی واژن هستند و با تجویز پزشک در دسترس قرار میگیرند.
- قرص های ضدبارداری کمدوز برای گرگرفتگی، خشکی واژن و تغییرات خلقی: این نوع قرصهای ضد بارداری میتوانند با تنظیم هورمونها به کاهش علائم یائسگی کمک کنند.
- دوز پایین داروهای ضدافسردگی برای گرگرفتگی، حتی در افرادی که افسردگی ندارند: برخی از داروهای ضدافسردگی خاصیت کاهش علائم گرگرفتگی را دارند، حتی اگر فرد دچار افسردگی نباشد.
نکته: در انتخاب و مصرف هر نوع دارویی، حتما مشورت با پزشک متخصص ضروری است.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد علائم یائسگی اینجا کلیک کنید:
6 علامت که نشان می دهد یائسگی نزدیک است
راهکارهای سبک زندگی برای مدیریت یائسگی
مدیریت چالشهای یائسگی، :
- ورزشهای مقاومتی و قدرتی منظم: ورزش با وزنه، دستگاه و سایر تمرینات مقاومتی به بهبود سلامت کلی، افزایش تراکم استخوان، کاهش استرس و کنترل وزن کمک میکند.
- تمرینات آرامشبخش و تنفس عمیق: تمرینات آرامشبخش مانند مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق میتوانند به مدیریت استرس و اضطراب ناشی از یائسگی کمک کنند.
- رژیم غذایی سالم: مصرف پروتئین بیشتر، میوههای تازه، سبزیجات و غلات کامل در برنامه غذایی، به حفظ سلامت و تامین مواد مغذی مورد نیاز بدن در دوران یائسگی کمک میکند.
- ترک سیگار و دوری از دود آن: سیگار کشیدن علائم یائسگی را تشدید میکند.
- محدود کردن مصرف الکل: مصرف الکل میتواند باعث اختلال در خواب و تشدید گرگرفتگی شود.
- مشاوره روانشناسی: صحبت با یک مشاور یا روانشناس میتواند به مدیریت مشکلات کمک کند.
- خواب کافی و رعایت بهداشت خواب: داشتن خواب کافی و باکیفیت برای سلامت کلی و مدیریت علائم یائسگی بسیار مهم است.
- تمرینات کف لگن (کگل): تقویت عضلات کف لگن با انجام تمرینات Kegel میتواند به بهبود خشکی واژن و کنترل ادرار کمک کند.
- صحبت با دوستان و خانواده: صحبت کردن در مورد علائم و تجربیات یائسگی با دوستان و نزدیکان میتواند به فرد احساس بهتری بدهد و او را در این دوران حمایت کند.
- حفظ یک زندگی جنسی فعال: یائسگی به معنای پایان رابطهی جنسی نیست. با افزایش صمیمت و نیز استفاده از روشهای کمکی مانند روان کنندهها، میتوانید زندگی جنسی فعالی داشته باشید. اغلب، شرکای جنسی نیز همزمان با فرد، در حال افزایش سن و احتمالاً تجربه یائسگی هستند. آنها نیز ممکن است کاهش میل جنسی را احساس کنند. صحبت کردن در مورد هر گونه نگرانی میتواند به هر دو طرف کمک کند تا احساس بهتری داشته باشند و اشکال جدیدی از صمیمیت را کشف کنند.
- فعالیتهای اجتماعی و سرگرمی: شرکت در گروههای اجتماعی، فعالیتهای داوطلبانه یا یادگیری یک سرگرمی جدید میتواند باعث ایجاد حس خوب، کاهش استرس و بهبود روحیه شود.
تشخیص یائسگی
یائسگی یک بیماری نیست، اما بسیاری از افراد با مراجعه به پزشک پس از قطع قاعدگی، از راهنمایی و پشتیبانیهای لازم بهرهمند میشوند.
پزشک با پرسیدن چند سوال میتواند تشخیص دهد که دلیل این تغییر، پیشیائسگی (پرِیمِنوپوز) یا یائسگی است. همچنین ممکن است برای رد سایر مشکلات سلامتی، آزمایش سطح هورمونها و سایر آزمایشهای خون و ادرار را تجویز کند. با این حال، هیچ آزمایشی به طور قطعی نشان نمیدهد که یائسگی آغاز شده است.
بهترین راه برای کنترل و بهبود علائم یائسگی داشتن برنامه غذایی و ورزشی مناسب و اختصاصی شماست. در راستای این امر باز هم مثل همیشه تیم مای ژن کنار شماست برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد آزمایش ژنتیکی تغذیه و ورزش با ما تماس بگیرید و یا در قسمت چت آنلاین به ما پیام بدهید.
02188920257
منابع
Menopause symptoms and when they often begin (medicalnewstoday.com)
Changes at Midlife, Sexual Side Effects of Menopause | The North American Menopause Society, NAMS
Birth control: Types, devices, injections, and permanent birth control (medicalnewstoday.com)
Changes at Midlife, Sexual Side Effects of Menopause | The North American Menopause Society, NAMS
Atrophic vaginitis: Symptoms, causes, and treatments (medicalnewstoday.com)