فهرست مطالب
یائسگی زودرس زمانی رخ می دهد که که قاعدگی زنان قبل از ۴۵ سالگی متوقف شود، که ممکن است به طور طبیعی یا به عنوان عوارض جانبی برخی از درمانها اتفاق بیفتد.
آمار جالب: سن یائسگی
برای اکثر زنان، یائسگی بین سنین ۴۵ تا ۵۵ سالگی شروع میشود.
میانگین سنی یائسگی ۵۱ سال است.
۱۲ درصد زنان یائسگی را در 45 سالگی یا زودتر تجربه می کنند.
علائم شایع یائسگی زودرس :
علائم یائسگی زودرس
- تغییرات قاعدگی:
- نامنظمی قاعدگی
- خونریزی شدید یا کم
- قطع ناگهانی قاعدگی
- گرگرفتگی: احساس گرمای شدید در صورت، گردن و بالاتنه
- عرق شبانه: تعریق شدید در طول خواب
- تغییرات خلقی: تحریکپذیری، اضطراب، افسردگی
- مشکلات خواب: بیخوابی یا خواب آلودگی بیش از حد
- خشکی واژن: باعث درد هنگام رابطه جنسی میشود
- کاهش میل جنسی
- تغییرات در پوست و مو: خشکی پوست، موهای نازک و شکننده
- تغییرات در وزن: افزایش یا کاهش وزن
- درد مفاصل و عضلات
- تغییرات در مثانه: افزایش دفعات ادرار، بی اختیاری ادرار
- تغییرات در قلب و عروق: افزایش خطر بیماریهای قلبی و عروقی
- کاهش تراکم استخوان: افزایش خطر پوکی استخوان
چه چیزهای باعث یائسگی زودرس میشود؟
عواملی که تا 3 سال یائسگی را جلو میاندازند:
- سابقه خانوادگی
- سیگار کشیدن
- مصرف زیاد الکل
- رژیم گیاهخواری
- رژیم های غذایی سرشار از چربیآ کربوهیدرات ساده ، ماکارونی و برنج
- سطح پایین درآمد و تحصیلات
6 علامت که نشان می دهند یائسگی نزدیک است
مطالعه رژیم غذایی و شروع یائسگی
مطالعه مهمی در انگلستان که بیش از 35000 زن در سنین بین 35 تا 69 سال را مورد بررسی قرار داد به نتایج مهمی رسید.
با استفاده از داده های به دست آمده طی چند سال، محققان توانستند میزان مصرف روزانه 217 ماده غذایی را که شرکت کنندگان مصرف می کردند، تخمین بزنند.
از میان تمام زنان، 914 نفر یائسگی را به طور طبیعی بین سنین 40 تا 65 سالگی تجربه کردند. به طور متوسط، سنی که زنان دچار یائسگی شدند ۵۱ سال بود.
یافته های مهم مطالعه ارتباط رژیم غذایی و یائسگی
- کسانی که در طول روز کربوهیدرات (نان، برنج، پاستا، شکر و ..) زیادی مصرف میکنند یائسگی را زودتر تجربه می کنند.
- کسانی که در طول روز از ماهی و حبوبات مانند نخود و لوبیا بیشتر استفاده میکنند دیرتر یائسه میشوند و یائسگی زودرس کمتری دارند.
- علاوه بر این، مصرف روزانه ویتامین B6 و زینک نیز یائسگی را به تاخیر می اندازد. بین زنانی که هیچ فرزندی نداشتند، مصرف بیشتر انگور و مرغ توصیه می شود چون باعث جلوگیری از یائسگی زودرس می شود.
دانرام و همکارانش در پایان مقالهشان نوشتند: «ما متوجه شدیم که تغذیه با سن شروع یائسگی رابطه دارد. این موضوع میتواند از نظر بهداشت عمومی مهم باشد چون یائسگی طبیعی ممکن است بر سلامتی آینده ما تاثیر بگذارد.»
راه جوانسازی تخمدان ها و پیشگیری از آتروفی تخمدان
رادیکال های آزاد و یائسگی زودرس
رادیکال های آزاد مولکول هایی هستند که به DNA ما آسیب میزنند. رادیکال های اکسیژن فعال بر بلوغ و آزاد سازی تخمک ها تاثیر منفی دارد.
اما سبزیجات حاوی آنتی اکسیدان هایی هستند که ممکن است با این اثرات منفی مقابله کرده و شروع یائسگی را به تاخیر بیندازند. همچنین، اسیدهای چرب امگا 3 که در ماهیهای چرب یافت میشوند، فعالیت آنتیاکسیدانی را در بدن انسان تحریک میکنند.
کربوهیدرات های تصفیه شده یک عامل خطر برای مقاومت به انسولین هستند که به نوبه خود ممکن است تولید استروژن را افزایش داده و منجر به شروع یائسگی زودرس شوند.
مطالعه دیگری نشان داد که مصرف ویتامین D در محصولات لبنی خطر یائسگی زودرس را کاهش میدهد.
نیازهای غذایی کلی بدن شما ممکن است متفاوت باشد، بنابراین بهتر است هر گونه تغییر بزرگ در رژیم غذایی خود را با متخصص تغذیه در میان بگذارید. برای مثال بعضی افراد نیاز ژنتیکی بیشتری به آنتی اکسیدان ها دارند که ممکن است نیاز به تجویز مکمل داشته باشند. همچنین نیاز به ویتامین دی و دوز لازم برای هر فرد به عوامل ژنتیکی بستگی دارد که همه این موارد در آزمایش ژنتیک تغذیه و سلامتی مای ژن بررسی میشود.
سابقه بارداری و شیردهی و تاثیر آن در یائسگی
اگر به نوزادان خود به مدت هفت تا دوازده ماه در دوران نوزادی شیر داده باشید، احتمال شروع یائسگی قبل از 45 سالگی را کاهش داده اید.
محققان دریافتند که:
- یک بارداری کامل خطر یائسگی زودرس را 8 درصد
- دو بارداری 16 درصد
- و بارداری سوم 22 درصد کاهش می دهد.
- در مجموع 25 ماه شیردهی این خطر را تا 27 درصد کاهش می دهد (در مقایسه با زنانی که کمتر از یک ماه شیر داده بودند).
رژیم گیاهخواری و تاثیر آن بر یائسگی
وقتی پژوهشگران گیاهخواران را با گوشتخواران مقایسه کردند، دریافتند که گیاهخواران زودتر دچار یائسگی میشوند و مصرف متعادل گوشت موجب تاخیر در شروع یائسگی می شود. حتی بعضی از بلاگرها و افراد مشهوری که به گیاهخواری تشویق میکردند بعد از یائسگی زودرس در کمتر از 40 سال، محتوای صفحات اجتماعی خودشان را تغییر دادند.
رابطه جنسی منظم و تاثیر آن بر یائسگی
داشتن رابطه جنسی منظم ممکن است یائسگی را به تاخیر بیندازد. کارشناسان می گویند زنانی که بیش از یک بار در ماه رابطه جنسی دارند دیرتر یائسه می شوند.
تاثیر قومیت و خانواده بر یائسگی
یک مطالعه روی زنان قبل از یائسگی نشان داد که نژاد و قومیت هیچ نقشی در سن یائسگی ندارند. مطالعه سلامت زنان در سراسر کشور (SWAN) زنان از نژادهای مختلف از هفت ایالت را مورد بررسی قرار داد و دریافت که همه یائسگی را در همان میانگین سن تجربه کردند. اما میانگین سن یائسگی در کشورهای مختلف با هم فرق دارد زیرا قدرت اقتصادی، الگوهای غذایی و سایر عوامل محیطی با هم متفاوت است.
اما سابقه خانوادگی هم اثر مهمی بر سن یائسگی دارد. حدود 40% از کسانی که زودتر از 45 سال دچار یائسگی شده بودند، سابقه این امر را در مادر، خواهر و سایر اعضای درجه یک خانواده داشته اند.
داروهای ضد بارداری و تاثیر آن بر یائسگی
ممکن است استفاده از قرص های ضد بارداری در طول سال های باروری با شروع دیرتر یائسگی همراه باشد. اما از طرفی افزایش خطر سرطان پستان را به دنبال دارد.
برخی از محققان این نظریه را مطرح میکنند که با جلوگیری از آزاد شدن تخمک، قرصهای ضدبارداری عمر باروری را افزایش میدهند، زیرا یائسگی زمانی شروع میشود که ذخایر تخمک تمام شود. سایر محققان می گویند بر اساس تعداد تخمک ها نیست، بلکه عملکرد فولیکول های تخمدان است که باعث یائسگی می شود.
کلام آخر
یائسگی یک فرایند طبیعی و اجتناب ناپذیر در زندگی زنان است که با تغییرات هورمونی، فیزیولوژیکی و روانی همراه است. این تغییرات میتوانند بر سلامتی، کیفیت زندگی و روابط اجتماعی زنان تاثیر بگذارند. بنابراین، آگاهی، اطلاع رسانی و مشاوره درباره یائسگی و علائم آن برای زنان و همسران آنها ضروری است. همچنین، رعایت اصول تغذیه سالم، ورزش منظم، مراقبت از پوست و مو، استفاده از درمانهای جایگزین و مکمل و مراجعه به پزشک متخصص در صورت نیاز، میتواند به زنان کمک کند تا این دوران را با حداقل مشکلات و حداکثر آرامش و خوشبختی پشت سر بگذارند. در این راستا تیم مای ژن با ارائه آزمایشات مختلف و مشاوره های بعد از انجام تست در کنار شما هستند تا هم یائسگی را دیرتر تجربه کنید و هم با سهولت از این دوران گذر کنید.
منابع: