فهرست مطالب
پزشکان برای پیگیری سلامت شما از شاخص توده بدنی (BMI) استفاده میکنند.
با این حال، BMI برای بسیاری از افراد، معیار دقیقی برای سنجش چاقی نیست و ممکن است برای همه کاربرد دقیق نداشته باشد.جامعهی پزشکی به دلیل محدودیتهای قابل توجه BMI، نسبت به استفاده از آن به عنوان معیار چاقی و سلامت، ابراز نگرانی کرده است.با وجود این BMI یک معیار ساده است و با نگه داشتن آن در محدوده مناسب، میتوان خطر ابتلا به بیماریها را کاهش داد.
این مقاله به توضیح شاخص توده بدنی و ارتباط آن با سلامت زنان میپردازد.
BMI استاندارد زنان
شاخص توده بدنی (BMI) در حالت کلی تفاوتی بین زنان و مردان قائل نمیشود. این شاخصیک فرمول ساده است که از قد و وزن برای محاسبه عددی که نشاندهنده سطح چربی بدن فرد است استفاده میکند.
محدوده BMI | طبقهبندی |
کمتر از 16.5 | کمبود وزن شدید |
کمتر از 18.5 | کمبود وزن |
18.5 تا 24.9 | وزن طبیعی |
25.0 تا 29.9 | اضافه وزن |
30.0 تا 34.9 | چاقی درجه یک |
35.0 تا 39.9 | چاقی درجه دو |
40 یا بیشتر | چاقی درجه سه |
برای محاسبه BMI خود کلیک کنید.
محاسبه گر آنلاین BMI مای ژن
BMI استاندارد برای خانمهای ایرانی
تحقیقات نشان داده که زنان آسیایی و ایرانی نسبت به وزن بدنشان، چربی بیشتری نسبت به جمعیت اروپایی دارند. همچنین، در آسیاییها بیماریهایی مانند دیابت نوع ۲ حتی با BMI پایینتر رخ میدهد.
این موضوع باعث تغییر در معیارهای BMI برای جمعیتهای آسیایی شده است.
زنان آسیایی:
- در صورتی که BMI بین 23 تا 27.5 باشد نشان دهنده اضافه وزن است.
- در صورتی که BMI بالاتر از 27.5 باشد: نشان دهنده چاقی است.
BMI استاندارد برای بدنسازان و ورزشکاران
سیستم BMI (شاخص توده بدنی) اغلب زنانی را که دارای حجم قابل توجهی از عضلات هستند، حتی با وجود داشتن سطح چربی پایین، در دسته افراد دارای اضافه وزن یا چاق قرار میدهد. این موضوع شامل بدنسازان و ورزشکاران حرفهای نیز میشود.
این اتفاق به این دلیل رخ میدهد که BMI تفاوت بین توده عضلانی و توده چربی را متوجه نمیشود، به همین خاطر است که افراد نباید از BMI به عنوان معیاری برای سنجش ترکیب بدنی استفاده کنند.
بعد از انجام آزمایش تغذیه و سلامتی مای ژن، شما میتوانید به کلینیک مای ژن مراجعه کنید تا به صورت رایگان آنالیز ترکیب بدنی با دستگاه Tanita انجام شود. این آنالیز درصد چربی، عضله و وضعیت تناسب اندام شما را به طور دقیق مشخص میکند.
BMI استاندارد برای خانم های بالای ۵۰ سال (زنان بعد از یائسگی)
خانم های مسنتر نسبت به خانمهای جوانتر، توده عضلانی کمتر و چربی بیشتر در ناحیه میانی بدن دارند. این موضوع به دلیل تغییرات هورمونی مرتبط با سن، کاهش فعالیت بدنی و تغییرات طول تنه ناشی از پوکی استخوان (استئوپروز) ایجاد میشود.
حتی اگر یک زن مسنتر همان BMI یک زن جوانتر را داشته باشد، به احتمال زیاد توده عضلانی کمتری داشته و چربی بیشتری در بدن وی وجود دارد که این موضوع خطر ابتلا به بیماریها را افزایش میدهد.
مطالعهای در سال ۲۰۱۶ روی ۱۳۲۹ زن بعد از یائسگی انجام شد که نشان داد مقدار شاخص توده بدنی 30 نشانگر دقیقی از چاقی در این گروه سنی نیست. همچنین محققان بر این نکته تاکید کردند که BMI ممکن است چاقی را در بسیاری از زنان بعد از یائسگی که واقعا چاق هستند، نشان ندهد.
راهنمای افزایش وزن در دوران بارداری بر اساس شاخص توده بدنی (BMI) قبل از بارداری
شاخص توده بدنی (BMI) قبل از بارداری | کل افزایش وزن توصیه شده طی بارداری | میانگین نرخ افزایش وزن در سه ماهه دوم و سوم |
کم وزن (کمتر از ۱۸.۵) | ۱۲.۵ تا ۱۸ کیلوگرم | ۰.۵۱ کیلوگرم در هفته |
وزن نرمال (۱۸.۵ تا ۲۴.۹) | ۱۱.۵ تا ۱۶ کیلوگرم | ۰.۴۲ کیلوگرم در هفته |
اضافه وزن (۲۵ تا ۲۹.۹) | ۷ تا ۱۱.۵ کیلوگرم | ۰.۲۸ کیلوگرم در هفته |
چاق (۳۰ یا بالاتر) | ۵ تا ۹ کیلوگرم | ۰.۲۲ کیلوگرم در هفته |
با اینکه این توصیهها میتوانند به عنوان راهنماهای مفیدی برای شما باشند، اما مشورت با پزشک متخصص زنان و زایمان و متخصص تغذیه بسیار مهم است. آنها میتوانند بر اساس نیازها و سلامت کلی شما، در تعیین میزان افزایش وزن سالم در دوران بارداری به شما کمک کنند.
به خاطر داشته باشید که این راهنماهای افزایش وزن برای زنانی که دوقلو باردار هستند، متفاوت است.
مشکلات شاخص توده بدنی (BMI)
استفاده از BMI به عنوان نشانگر سلامتی به دلایل متعددی مشکلساز است.
- BMI در واقع میزان چربی یا توده بدون چربی بدن را در نظر نمیگیرد. این بدین معناست که BMI تفاوت بین ماهیچه و چربی را تشخیص نمیدهد. به همین دلیل، BMI ممکن است فردی با درصد بسیار بالایی از چربی را به دلیل وزن نرمال، در دسته افراد سالم قرار دهد.
- یکی دیگر از نقصهای BMI این است که نشان نمیدهد چربی در کدام قسمت از بدن ذخیره میشود. برای مثال چربی شکمی که برای سلامتی بسیار خطرناک است را در نظر نمیگیرد.
- BMI کاهش توده عضلانی مرتبط با سن را هم در نظر نمیگیرد. به عبارت دیگر، ممکن است فردی با BMI “سالم” در واقع در معرض خطر قابل توجهی برای بیماری، عوارض جراحی و افزایش مرگ و میر قرار داشته باشد.
- علاوه بر این، سلامت یک مفهوم چند بعدی است. عوامل زیادی وجود دارند که فرد باید هنگام ارزیابی سلامت کلی و خطر ابتلا به بیماری خود در نظر بگیرد. برای مثال کیفیت خواب، دخانیات و سلامت روانی.
کارشناسان معتقدند که BMI معیاری بسیار ساده برای سلامتی کلی است.
مزایای BMI
با وجود کمبودهای قابل توجه، BMI یکی از موثرترین، آسان ترین و ارزان ترین روش ها برای ردیابی چاقی در سطح جامعه است که برای تحقیقات پزشکی بسیار مهم است.
BMI بالا با میزان چربی بدن بیشتر مرتبط است و مطالعات نشان داده اند که BMI میتواند روش دقیقی برای تعیین خطر ابتلا به بیماری و مرگ و میر در افراد باشد. تحقیقات نشان داده که افرادی که BMI آنها در دسته بندی چاق باشد، نسبت به افرادی که در محدوده BMI “نرمال” قرار دارند، در معرض خطر مرگ زودرس و ابتلا به بیماری های مزمن از جمله بیماری های قلبی و کلیوی به میزان قابل توجهی بیشتر هستند.
روش های معتبر برای سنجش سلامتی و تناسب اندام
علاوه بر BMI، روش های مناسب تری برای سنجش سلامتی وجود دارد.
در اینجا چند روش دقیق تر برای اندازه گیری ترکیب بدنی آورده شده است:
- تجزیه و تحلیل امپدانس الکتریکی زیستی (دستگاه های آنالیز بدن): تحقیقات مستقل گسترده ثابت کرده است که این روش پیشبینی دقیقی از ترکیب بدنی فرد ارائه می دهد. این روش در مرکز پزشکی مای ژن در دسترس است.
- اندازه گیری دور کمر: دور کمر نشانگر مهمی از خطر ابتلا به بیماری است. در زنان به طور متوسط، دور کمر بیش از ۸۹ سانتی متر و در زنان ایرانی بیش از ۷۹ سانتی متر با افزایش خطر ابتلا به بیماری همراه است.
به جز این مورد موارد دیگری برای سنجش سطح سلامت کلی بدن وجود دارد. به عنوان مثال، انجام آزمایش خون هنگام ارزیابی سلامت و خطر ابتلا به بیماری بسیار مهم است.
به همین دلیل، زنان باید به طور مرتب به متخصص مراقبت های بهداشتی مراجعه کنند که با توجه به سابقه فردی و وضعیت سلامتی، آزمایشاتی مانند تست کلسترول و دیابت توصیه می شود. در اینجا می توانید با مشاوران تغذیه متخصص مای ژن مشورت کنید و تمام عوامل مرتبط با سلامتی خود را بررسی نمایید.
هنگام ارزیابی سلامت جسمی و روانی شما، یک متخصص مراقبت های بهداشتی هم باید:
- الگوهای غذایی
- سطح فعالیت
- ژنتیک
- عادات خواب
- سلامت روان
- استرس شما را در نظر بگیرد.
نتیجهگیری
دانشمندان و متخصصان مراقبت های بهداشتی به خوبی از نواقص قابل توجه BMI آگاه هستند. با این حال، این روش همچنان ابزاری مهم برای ارزیابی سلامت عمومی در سطح جامعه به شمار می رود.
اگرچه متخصصان مراقبت های بهداشتی می توانند از BMI به عنوان یک ابزار غربالگری استفاده کنند، اما نباید از آن برای سنجش میزان چربی بدن یا وضعیت سلامتی یک فرد استفاده کنند.
به خاطر داشته باشید که سلامتی بسیار فراتر از وزن بدن یا ترکیب بدنی است. برای ارزیابی صحیح سلامت و تندرستی کلی شما، یک متخصص باید عوامل متعددی از جمله ژنتیک، نتایج آزمایش خون، رژیم غذایی، سطح فعالیت و عادات خواب شما را در نظر بگیرد. انجام آزمایش تغذیه و سلامتی مای ژن امکان دریافت همه این خدمات را برای شما فراهم میکند.
اگر تمایل به دریافت مشاوره از متخصصین مای ژن دارید با ما تماس بگیرید.
02188920257
منابع:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov//
https://www.ncbi.nlm.nih.gov//